Page 165 - 206206ebbd60d49765e8b3fbf5adc1e6_1_tmp

đầu trong mối tương quan giữa người với người (thù địch
hay thân thiện). Đây cũng là lãnh vực mà kiến thức của người
viết không cho phép mình đào sâu được nhiều. Tuy thế, qua
nội dung cuốn sách, mọi người có thể hiểu được rằng Giáo Sư
Nguyễn Văn Thành đã nỗ lực hệ thống hóa sách lược “Tâm
Công” của Nguyễn Trãi nhằm kết hợp lòng người trong cuộc
kháng chiến trường kỳ và đầy gian khổ.
Để trả lời sách lược “Tâm Công” của Nguyễn Trãi được
trình bày trong hoàn cảnh nào? Giáo Sư Thành đã định nghĩa
(trong Chương I): Tâm công là đánh vào lòng người, thu phục
nhân tâm. “Cho nên, trong từng hoàn cảnh, “tâm công” nhắn
nhủ mỗi người: hãy mang đến cho nhau một tấm lòng. Không
có cách xây dựng đất nước nào hữu hiệu và cơ bản cho bằng
cách trao cho nhau một tấm lòng đầy yêu thương và tha thứ”
(N.V.T, “Nguyễn Trãi: Một Tấm Lòng Vạn Xuân và Đại Việt”,
France, Định Hướng tùng thư, 2001, tr. 11).
Sách lược “Tâm Công” theo Giáo Sư Thành, Nguyễn
Trãi đã trình lên Hồ Quý Ly khi quân Minh bắt đầu xâm lược
nước ta, nhưng nhà Hồ đã không kết hợp được lòng người, đã
không “lấy đại nghĩa mà thắng hung tàn; lấy chí nhân mà thay
cường bạo” nên đã không ngăn chận được gót chân xâm lăng
của địch thù phương Bắc. Kể từ 1417, Nguyễn Trãi đã từng
tìm đến Lỗi Giang, thuộc tỉnh Thanh Hóa dâng “Bình Ngô
Sách” cho Lê Lợi, thủ lãnh của nghĩa quân Lam Sơn. Sách lược
“Tâm Công” kể từ nay được Nguyễn Trãi vận dụng trong mọi
hoàn cảnh suốt cả đoạn đường dài 10 năm kháng chiến. Khi
phân tích sách lược “Tâm Công” này của Nguyễn Trãi, Giáo
Sư Thành đã cho rằng “tâm công” là một tiến trình văn hóa
bao gồm bảy quy luật tất yếu sau đây:
1. Không ngừng sáng tạo: phải sáng tạo để hoàn thiện
tiến trình chinh phục lòng người. “Mọi người có quyền làm
người và có quyền được cư xử, đãi ngộ như một con người
toàn phần”.
2. Kết hợp một cách hài hòa bên trong và bên ngoài (tức
kết hợp giữa tâm và thân).
3. Có khả năng sắp xếp sự việc theo từng mục tiêu ngắn
hạn, dài hạn, quan trọng ít hay nhiều....
4. Biết lắng nghe người đối diện, không áp đặt hay độc

164 - Ký sự Khúc Quanh Định Mệnh - Lê Đình Cai