Page 162 - 206206ebbd60d49765e8b3fbf5adc1e6_1_tmp
P. 162
lạc đề một cách hữu ý. Như ai đọc Bách Khoa cũng biết, bài của
tôi xướng lên rất rõ rệt: “Ai đã thống nhất Việt Nam: Nguyễn
Huệ hay Nguyễn Ánh?”. Đối tượng chính của bài là khảo cứu về
vấn đề thống nhất Việt Nam, và tìm xem ai là chủ động. Nào tôi có
đặt câu ai là anh hùng ở Việt Nam vào cuối thế kỷ 18, hoặc ai có lòng
thương dân, hoặc ai đã lãnh đạo phong trào cách mạng nông dân,
nếu thực sự có một cuộc cách mạng nông dân? Để trình bày vấn đề
của tôi, tôi đã nêu lên những tư tưởng chính rất dễ theo dõi. Sau khi
nói đến lập trường của những người viết trước tôi, tôi đã định nghĩa
tiếng thống nhất và phân tích tại sao Nguyễn Huệ hay cả nhà Tây
Sơn không thống nhất Việt Nam và tại sao, cùng đến trình độ nào,
Nguyễn Ánh đã làm xong việc đó. Nay, khi hô to là trả lời cho tôi
về vấn đề thống nhất Việt Nam, ông Văn Tân lại tỏ ra tìm mọi cách
để khỏi chạm trán với chính vấn đề và chỉ vùng vằng chạy đi chạy
lại chung quanh” (Nguyễn Phương, Đại Học số năm 1964, trang
667-695, Chung quanh vấn đề: Ai đã thống nhất Việt Nam: Nguyễn
Huệ hay Nguyễn Ánh? (Trả lời ông Văn Tân, nhà viết sử miền
Bắc, Tập san Nghiên Cứu Lịch Sử, Hà-nội).
Lê Đình Cai - Ký sự Khúc Quanh Định Mệnh - 161