Page 49 - ТОЛИПОВА БАХТИГУЛ МОНОГРАФИЯ

қат маҳсулотлари ишлаб чиқарувчи корхоналарнинг инвести-
цион лойиҳалари самарадорлигини баҳолаш учун мос тушади.
Юқоридаги бўлимларда капитал таннархини аниқлаш усу-
ли, аннуитет усули, амортизация усули, ички дисконт ставка
усули ва критик қарздорлик даражаси усули батафсил муҳо-
кама қилинди. Кўриниб турибдики, усуллар бир-бирини қис-
ман тўлдириши мумкин, лекин улар қисман алмаштирилиши
ҳам мумкин. Демак, инвестицияларни ҳисоблаш учун керакли
бўлган маълумотлар олдиндан келтириб ўтилиши зарурлиги-
ни англаш мумкин.

Биринчи боб бўйича хулосалар

Биринчи боб бўйича қуйидагиларни айтиш мумкинки, ин-
вестициявий лойиҳанинг самарадорлиги ҳисоб-китоб даври
мобайнида, яъни давомийлиги – қурилиш, фойдаланиш вақти
ва керак бўлса объектни тугатиш, технологик ускунанинг ўр-
тача тортилган хизмат муддати, келгуси йиллар учун техник
ва иқтисодий дастурларнинг аниқлиги, фойданинг хусусият-
ларига ҳамда инвесторлар талабларига жавоб бера олиш би-
лан аниқланади.
Инвестицион лойиҳаларни иқтисодий баҳолашда реал ак-
тивлари мавжуд операцияларга маблағлар киритишнинг им-
кони бўлган вариантларини асослаш ва танлаш жараёни мар-
казий ўринни эгаллайди.
Озиқ-овқат маҳсулотлари ишлаб чиқарувчи корхоналар ин-
вестицион самарадорлигини оширишда инвестицияларнинг
самарали манбаларини, дастурларини ва лойиҳаларини қи-
дириш, соҳавий инвестицион рақобат учун ҳужжатларни та-
йёрлаш, турли хил инвестицион фаолиятлар учун бизнес-ре-
жаларни ишлаб чиқиш, контракт савдоларида қатнашиш учун

Толипова Бахтигул Фарходовна 49