Page 26 - C:\Users\Admin\Desktop\LSDB QTien, LCOT\

trông thấy: ''Tất cả cho tuyền tuyến, tất cả cho chiến thắng''. Uy nghi, đường bệ, nằm vắt
ngang qua sườn núi, nhân dân phấn khởi tin tưởng, quân thù hoang mang lo sợ.
Thời gian này, vấn đề lương thực, thực phẩm cho bộ đội là vô cùng quan trọng, có
''thực túc'' thì mới ''binh cường''. Chính phủ đã phát động phong trào ''mua công trái'' ủng hộ
''quỹ quân lương'', ''đỡ đầu bộ đội''. Nhân dân hưởng ứng nhiệt liệt. Có gia đình nuôi một
tiểu đội trong nhà hàng tháng trời. Phong trào ''May áo mùa đông'', ''đón thương binh về
làng'', phong trào ''lọ gạo kháng chiến''. ''Lọ gạo kháng chiến'' nhân dân nô nức tham gia,
''của ít lòng nhiều'' ai ai cũng có. ''Lọ gạo kháng chiến'' tuy ít, nhỏ, hóa ra nhiều và to, nhà
nào cũng có thể tham gia được. Khu vực Lam Cốt 100% gia đình đều có ''lọ gạo kháng
chiến''. Hình thức tổ chức: Một cái lọ chứa chừng 2 đến 3 đấu gạo, có nhãn bên ngoài lọ ghi:
''Lọ gạo kháng chiến'' để lọ gạo đàng hoàng ở nhà trên. Đến bữa cơm bỏ một nắm gạo vào

lọ. Mẹ dặn bỏ vào một nắm, có em bỏ vào hai ba nắm. Bình quân ở Lam Cốt mỗi tháng mỗi
gia đình góp được 2kg gạo. Hàng tháng xã đến thu rồi chuyển giao cho bộ đội.
Sang năm 1950, giặc Pháp tăng cường càn quét, chúng lùng sục tới khắp các làng
trong vùng nhằm uy hiếp vùng tự do cướp lương thực thực phẩm, những nơi gần chúng còn
lấy nguyên liệu về xây dựng đồn bốt. Thường thường những trận đi càn quét, hình thức
hành quân của chúng là: Đi đầu là bọn lính ''bảo hoàng'' và cũng có nghĩa là đi trước làm bia
đỡ đạn cho bọn Pháp; rồi đến lính Pháp. Đi sau cùng là bọn dân binh lỉnh kỉnh quang gánh,
bao bị. Bọn này sẽ vơ vét hết những thứ gì mà chúng có thể lấy được (dân binh hầu hết là
những làng tề phản động)..

Ngày 17/4/1950 mới tang tảng rạng đông, súng đại bác từ Mỏ Thổ đã bắn, câu lên
Ngọc Lý, Ngọc Thiện. Những người giáp ranh biết đây là dấu hiệu chúng sẽ đi càn (bắn
súng để dọn đường hành quân). Dưới sự chỉ huy của Xã Đội trưởng Dương Văn Cung, du
kích xã đã khẩn trương tập trung ở làng chiến đấu Kép Vàng. Xã Đội phó Nguyễn Văn Khôi
chỉ huy một tiểu đội du kích, bố trí trận địa ở núi Đồng Đìa đối diện với làng Kép Vàng.
Chôn mìn xong, họ rút vào Đông Thành thì súng giặc đã nổ chát chúa ở làng Bằng, làng
Bùi, làng Đồng, Bài Giữa. Khi chúng tiến lên núi Đồng Đìa thì mìn nổ. Tiêu diệt 3 tên thu 3
súng trong đó có một tên quan ba Pháp, nhiều tên khác bị thương. Lúc ấy, chúng thấy ở
dưới chân núi có một mái nhà, ngoài sân khoảng hơn mười người nhốn nháo, hoảng sợ.
Chúng xả súng máy bắn chết hết. Rồi chúng tiến vào Đông Thành. Du kích của ta vượt sông
cắt mảng tiến lên núi Am. Chúng phá chòi canh, rạch chống ở máng Chản, rồi vào Vân
Chung cướp phá, vơ vét rồi rút.

Chiều tháng ba mưa phùn lất phất, sau trận càn, những người du kích: Hoàng Văn
Đụng người Kép Vàng, Nguyễn Văn Lối người làng Trung, Nguyễn Văn Cận người làng
Trung mới quay trở lại chôn cất cho những đồng bào mình bị địch giết hại. Trên mảnh sân
đất, bên mái nhà tranh, hiện trường diễn ra một cảnh bi thương: Mười người chết lăn lóc, có
một chị vẫn ôm chắc con trong lòng, bé vẫn ngậm bú mẹ. Hai mẹ con cùng chết! Từ sân có
những giọt máu chảy dòng ra phía bờ sông, theo dấu những giọt máu đó, thì thấy một người
đàn ông chết gục bên mép nước, tay vẫn nắm chặt cây mua. Người ta bảo anh ấy là người
làng Sàn.

Một sáng ngày 18 tháng 8 năm 1950, trời mưa, gió lạnh. Súng nổ nhiều ở phía Bỉ
Nội, chợ Dĩnh. Du kích xã từ núi Bờ Tầng đình Kép Vàng, từ đồi thông Đình Tế về báo:

26