Page 10 - Microsoft Word - Tarmoq_texnologiyalari_O˘quv_qo˘llanma_2022
P. 10
3. Kompyuter tarmoqlari asosiy tushunchalari
Kompyuter tarmog’i (Computer NetWork, net–tarmoq, va work–ish) – bu
kompyuterlar o’rtasida axborotlar almashinuvi tizimidir.
Kompyuter tarmog`i– bu ikkita yoki undan ko‘proq kompyuterlarning va
boshqa qurilmalarning bir biriga kabellar bilan ulanishidan hosil bo‘ladigan
tarmoqdir.
Kompyuter (hisoblash) tarmog'i– aloqa kanallari yordamida ma`lumotlarni
tarmoqlangan qayta ishlashning yagona tizimiga ulangan kompyuterlar va
terminallar to'plami bo'lib, u ko'p mashinali birlashmaning eng yuqori shaklidir.
Kompyuter tarmog'i "tarmoq abonenti", "stansiya" va "fizik uzatish muhiti"
kabi tarkibiy qismlardan tashkil topgan bo’ladi.
4. Kompyuter tarmoqlari tarixi
1957 yil AQSh da xarbiy sohada qo’llash uchun ARPA (Advanced Research
Project Agency) tashkiloti tuzildi. 1969 yilda Amerika Qo’shma Shtatlarining
mudofa vazirligi tamonidan tashkil qilingan ARPANET kompyuter tizimi birinchi
kompyuter tarmogiga asos solib berdi, bu tarmoq xozirgi kunda juda eskirgan
bo’lib deyarli qullanilmaydi, ammo uning xam afzallik taraflari bor, uning afzalligi
tarkibida turli kompyuterlar bilan ish olib borishligi. U keyinchalik boshqa
kompyuter tarmoqlari bilan birlashtirilib, Internetning bir qismi sifatida ishlatila
boshlandi. Xozirda u MILNET xarbiy tarmoq sifatida ishlatiladi. Bundan tashqari
9