Page 39 - Microsoft Word - Tarmoq_texnologiyalari_O˘quv_qo˘llanma_2022
P. 39
Shovqinni elektr tarmogidagi qisqa tutashuvlar, kontaktlarning uzatilishi, yaqinda
joylashgan kuchli magnit maydon manbalari, masalan, konditsioner yoki televizor
keltirib chiqarishi mumkin. Ovoz uzatishda ular unchalik unga ta’sir qilmasa xam
uzatish tezligi pasayishi mumkin. Modem o’zining programmasi bilan birga ishlab
uzatishdagi xatolarni tuzatadi va shovqinlarni bartaraf qila oladi.
-Ma’lumotni arxivlash. Albatta xajmi qisqargan (arxivlangan) ma’lumotni
uzatish uchun kamroq vaqt sarflanadi. Bu esa uzatish tezligini oshiradi va
ma’lumot yaxshi saqlanadi. Arxivlash algoritmlarining ba’zilari bilan siz tanishsiz.
Masofadan boshqarish.
Masofadan boshqarish programmalari bir kompyuterdan turib uzoq
masofadagi (bir necha ming kilometrgacha) kompyuterni boshqarishga imkon
beradi. Bunday programmalarning bir qismi siz ishlayotgan kompyuterda, qolgan
qismi uzoqdagi boshqarilayotgan kompyuterda bo’ladi. Bunday programmalarga
Carbon Copy, Norton PC Anywhere, GotoMyPc larni misol keltirishimiz mumkin.
2. Kommunikasion kanalning o’tkazish qobiliyati. Uzatish parametrlari
Ma’lumot qanday va qaysi tezlikda uzatilishi ko’p omillarga bog’liq.
Ma’lumot uzatish kanallari bilan tanishgan xolda ma’lumot uzatishga
ta’sir kiluvchi omillarni ko’rib chiqaylik. quyidagi asosiy omillarni bilish zarur:
- uzatish ulchovlari: chastota va eng yuqori-eng past chastotalar farki;
- liniyalarning tuzilishi: nuqtaga-nuqta (point-to-point) va ko’p nuqtali;
- parallel va ketma-ket uzatish;
- uzatish yo’nalishlari: simpleks, yarim dupleks va to’liq dupleks;
- uzatish rejimi: asinxron va sinxron;
- paketlar kommutatsiyasi;
- multipleksirlash;
- protokollar.
Uzatish paremetrlari: chastota va eng yuqori-eng past chastotalar farqi.
Uzatish sifati ikkita uzgaruvchiga bog’liq: chastota va chastotalar farki. Bular
haqida oldingi mavzuda batafsil tuxtalgan edi.
38