Page 64 - Microsoft Word - Tarmoq_texnologiyalari_O˘quv_qo˘llanma_2022

liniyalari berk konturni tashkil qiladi. Bu topologiya yulduzli va halqali

topologiyani ustunligini kombinatsiyalashga imkon yaratadi.

Masalan, konsentratorlar barcha ulanadigan nuqtalarni bir joyga yig‘ishga

imkon yaratadi.

Tarmoq topologiyasi kompyuterlarni faqat fizikli joylanishlarini

ifodalamasdan, lekin undan muhimrog‘i, ular orasidagi aloqalar xarakteri, tarmoq

bo‘yicha signallarning tarqalganish xususiyatlari. Huddi shu aloqalar xarakteri

tarmoqning buzilishiga mustaxkamlik darajasini belgilaydi, tarmoqdаgi

apparatlarning kerakli murakkabligini, almashuv boshqarish usulini eng to‘g‘ri

keladigangini, uzatish muhitining mumkin turlarining (aloqa kanallari), tarmoqning

mumkin bo‘ladigan o‘lchamlari (aloqa liniyalar uzunligi va abonentlar soni), elektr

muvofiqlashtirishni kerakligi va h.k. tarmoq Bilan birlаshgаn kompyuterlarni fizik

joylanishi topologiyani tanlashda, umuman olganda, ta’siri kam har qaysi

kompyuterlarni, ular qanday joylashganidan qa’tiy nazar, har qanday oldindan

tanlangan topologiya yordamida har doim ulash mumkin.

Agar ulanadigan kompyuterlarni doirani konturi bo‘yicha joylashgan bo‘lsa,

ular yulduz yoki shina bo‘lib bеmаlоl ulanishi mumkin. Agar kompyuterlar

qandaydir markaz atrofida joylansa, ular bir birovi Bilan shinali yoki halqali bo‘lib

ulanishi mumkin. Kompterlar bir chiziq bo‘yicha joylashgan bo‘lsalar, ular yulduz

63