Page 65 - Microsoft Word - Tarmoq_texnologiyalari_O˘quv_qo˘llanma_2022
P. 65

yoki halqa bo‘lib ulanishi mumkin.


                                               3. Monokanal topologiya tarmog’i

                        Monokanal       topologiya      tarmog’i      barcha     Kompyuter         tamrmogini

                  birlashtiruvchi  bitta  aloqa  kanalidan  foydalaniladi.  Topologiya  tarmog’ida  eng

                  keng  tarqalgan  uslub  -  bu  eltuvchi  chastotani  va  ixtiloflarni  aniqlovchi  kirish

                  uslubidir (CSMA/CD)


                                             ПК              ПК


                                                                                          ТМ
                                          ТМ


                                                                              ПК



                                             ПК                ПК


                        PK - Ethernet tarmoq platali personal Kompyuterlar;

                        TM - terminator.



                        Monokanal topologiyaning lokal tarmog’i

                        Bunda  avvolo,  tarmoqning  kirish  uslubida  kommunikasiya  kanali  bo’yicha

                  ma’lumotlarni  jo’natishdan  oldin  kanal  tinglab  ko’riladi  va  u  bo’sh  ekanligiga

                  ishonch  hosil  qilingandan  so’nggina,  paket  jo’natiladi.  Agar  kanal  band  bo’lsa,

                  uzel tasodifiy vaqt oraligida paketni uzatishga qayta urinib ko’radi. Bitta tarmoq

                  uzeli  orqali  uzatiladigan  ma’lumotlar  barcha  uzellarga  yetib  boradi,  ammo  bu

                  ma’lumotlar uchun mo’ljallangan uzelgina ularni aniqlaydi va qabul kiladi. Kanal


                  banligi oldindan eshitilib kurilsa-da, ikkita uzel orqali paketlarni bir vaqtda uzatish
                  paytda ixtilof paydo bo’lishi mumkin. Bu shu narsa bilan bog’liqki, signal kanal


                  bilan utgayotganda vaqtinchalik ushlanib kolishi mumkin: signal yuborilgan lekin
                  eshitib ko’radigan uzelgacha yetib bormagan bo’ladi, natijada uzel kanalini bush


                  deb  hisoblab  uzatish  boshlanadi.  Bunday  kirish  uslubiga  ega  tarmoqqa  Ethernet
                  tarmog’ida  lokal  tarmoqlar  uchun  ma’lumotlarni  uzatish  tezligi  sekundiga  10


                  Mbitga teng (Mbit/s).

                        Ma’lumotlarni taqsimlangan xolda qayta ishlash - bu ma’lumotlarni mustaqil
                                                                64
   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70