Page 13 - Ringkesan X-A

Tuladha 2: Artikel Populer

Candhi Penampihan
Candhi Penampihan papane ana satengahing areal kebon teh duweke Perusahaan
Perkebunan Dam V Brawijaya unit IV Penampihan. Jarake teka kutha Kecamatan Sendang udakara
8 km. Dalan kanggo nuju candhi 6 km wis arupa aspal, lan sisane durung aspalan/ dalan makadham
lan dalan lemah. Candhi Penampihan sacara administratif kalebu wewengkone Dusun Turi, Desa
Geger, Kecamatan Sendang, Kabupaten Tulungagung.Kebon teh iki manggon ing igir-igirane
Gunung Wilis sisih kidul wetan. Situs iki minangka salah sawijining candhi kang wujude sungsun
(berundak teras) sing njlujur saka kulon mangetan.
Ing sungsun kang kasiji, perangan kang paling ngisor, ana bangunan kaya altar sing
disungsun saka watu kali (andesit) kang gambare benjo (lonjong). Ukuran altare iku dawane 5 m,
jembare 2,5m lan dhuwure 1,5m. Ing perangan ndhuwur altar kang benjo iku ana prasasti kang
arupa watu kali kang wujude persegi.Prasasti iku diwiwarakake taun 820 Saka. Saliyane iku uga ana
reca lanang kang cacahe loro kaya wayang, reca Ganesa cacahe siji, reca gambar wanita cacahe
loro, lan watu bunder.
Ing sungsun kang kaloro, sing diwatesi karo sajinise pager saka watu kali (andesit), ora ana
bangunane(mlowong). Banjur ing satengahing teras ana dalan mlebu munggah ing sungsun kang
katelu, yaiku teras kang paling dhuwur.Ing teras iki ana telung bangunan.Kasiji bangunan ana ing
tengah teras, cer ing ngarep lawang dalan mlebu sungsun katelu. Wujude persegi panjang saka watu
kali lan bata minangka isine. Ukurane yaiku dawane 9,70 m, jembare 4,90 m, dhuwure 1,10 m.

Bangunan iki awujud kaya kura raksasa lan nate ditemokake Prasasti kang angkane nuju taun 1382
Saka lan salah sawijining reca wanita kang ana angkane taun yaiku 1116 Saka.

Potret 1: Prasasti Penampihan IPotret 2: Teras Sungsun Katelu

Sisih kiwa saka teras utama ana sawijining bangunan kang wujude kothak (bujur sangkar).

Bangunan perwara asale saka bata iki wis ora jangkep maneh, masiya ngono bisa dikawruhi yaiku
ing perangan sikil candhi ana panil-panil kang isine gegambaran (relief) sing nggambarake lakon

kewan (fabel), sarta gegambaran (relief) sing nggambarake gajah kang cacahe loro lagi mbajak
sawah. Saiki candhi ora kanggo papan pamujan nanging kanggo lokasi wisata.

Miturut sejarahe, situs candhi Penampihan bisa ditengeri nitik saka rong prasasti kang wis
nate ditemokake saka komplek situs iki, yaiku Prasasti Penampihan I kang asale saka watu kali

(andesit) sing nate diwiwarakake nalika jumenenge Rakai Watukura ing Kraton Mataram Kuno
rikala taun 820 Saka. Kang kapindho yaiku Prasasti Penampihan II (Prasasti Sarwadharmma) kang

asale saka tembaga sing isine yaiku nerangake Prabu Kertanegara utawa Narasimhamurti, Prasasti
iki cacahe ana pitung (7) blebek tembaga, ing prasasti iki nerangake panggawene rikala taun 1191

Saka, banjur karo panliti asal mancanagara kang aran Damais niti taune yaiku tanggal 31 Oktober
1269. Saka katrangan para ahli kabeh mau bisa didudut, yen candhi Penampihan iku wis ana kawit

jaman kuna, dadi para generasi mudha mesthine kudu bombong lan kudu bisa nguri-uri warisan
kang arupa prasasti lan candhi mau kanthi becik. *(santoko).

13