Page 146 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc
P. 146
138 Cẩm Phả - Đất và Người
tách riêng, cặp vợ chồng trẻ vẫn cày cấy chung, làm ăn chung
với bố mẹ và anh chị thì sẽ được chia cho một phần sản
phẩm; sau đó một vài năm thì được chia hẳn ruộng, vườn,
nương rẫy... Dạng thứ hai là những cặp vợ chồng cùng các
con của họ sống chung với bố mẹ già và các em chưa có
vợ/chồng trong một ngôi nhà sàn; mọi tài sản trong nhà đều
là của chung và cũng ăn chung, làm chung. Đây là dạng gia
đình khá phổ biến trong xã hội người Cao Lan trước đây.
Hiện nay, gia đình người Sán Chay đã có nhiều biến đổi.
Gia đình lớn dần tách thành các gia đình nhỏ và xu hướng phổ
biến là các gia đình hạt nhân - gia đình một vợ, một chồng.
Trong hôn nhân, ngoài lấy người đồng tộc, người Cao Lan
đã kết hôn với người ngoài tộc và tự do hôn nhân. Trước đây,
bên nhà gái thách cưới rất nặng, đến 7 - 8 tạ lợn, hàng nghìn
lít rượu, bạc trắng, vải vóc, thịt... Trong những năm gần đây,
tục thách cưới nặng nề đã chấm dứt.
Hiện nay, các hoạt động kinh tế của người Cao Lan khá
đa dạng, bao gồm nông, lâm, ngư nghiệp, làm việc tại công ty
và buôn bán lẻ. Lâm nghiệp chiếm ưu thế hơn cả, cho nguồn
thu nhập cao và tạo ra tích lũy. Trung bình mỗi hộ có khoảng
7 đến 8 ha đất trồng rừng, ngoài sản xuất ra thì có các tổ hợp
để khai thác và phần lớn là trồng keo.
Hiện nay xã chưa có chợ, đồng bào vẫn phải đến chợ ở các
phường xã khác để bán rau. Việc mua bán trao đổi hàng hóa
thiết yếu đều dựa vào các chợ di động trên xe máy và các hộ
tự bán tại nhà.
Con em người Cao Lan đi học tại các trường cấp 1, cấp 2
(đặt ở xã), cấp 3 (tại phường Mông Dương). Việc khám, chữa
bệnh có Trạm y tế của xã, hoặc bệnh viện ở phường Cẩm Thịnh.

