Page 25 - TriÕt häc gi¸o dôc hiÖn ®¹i

Ch­¬ng I: phong trµo yªu n­íc vµ c¸ch m¹ng... 27

c¸c ®ång chÝ: §Æng Ch©u TuÖ, Vò ThÞ Mai, NguyÔn Huy S¸n, Bïi V¨n M¹o, Bïi §øc Giao.
§ång chÝ NguyÔn V¨n Cõ (tøc Phïng) lµ ng­êi phô tr¸ch khu má ®· giíi thiÖu ®ång chÝ
NguyÔn §øc C¶nh (tøc Träng) thay mÆt §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam c«ng nhËn tõng ®ång
chÝ vµo §¶ng vµ tuyªn bè thµnh lËp chi bé §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. §ång chÝ §Æng Ch©u

TuÖ ®­îc chØ ®Þnh lµm BÝ th­ chi bé.
T¹i Héi nghÞ nµy, chi bé ®· th¶o luËn vµ quyÕt ®Þnh nh÷ng nhiÖm vô tr­íc m¾t lµ
®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn, vËn ®éng quÇn chóng, g©y dùng c¬ së ®¶ng, nhÊt lµ
c¸c khu vùc quan träng cña ®Þch nh­ nhµ m¸y ®iÖn, x­ëng c¬ khÝ, nhµ sµng, bÕn c¶ng...;
ph¸t ®éng phong trµo ®Êu tranh cña quÇn chóng d­íi nhiÒu h×nh thøc ®Ó më réng ¶nh
h­ëng cña §¶ng trong quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng.
§©y lµ mét trong c¸c chi bé ®Çu tiªn cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®­îc thµnh lËp
theo ®óng Ch¸nh c­¬ng v¾n t¾t, S¸ch l­îc v¾n t¾t cña §¶ng ngay sau khi §¶ng Céng
s¶n ViÖt Nam ra ®êi. ViÖc ra ®êi cña chi bé §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam M¹o Khª ®· më ra
mét b­íc ngoÆt quan träng trong phong trµo c«ng nh©n má nãi chung vµ phong trµo

c¸ch m¹ng ë §«ng TriÒu nãi riªng. Tõ ®©y phong trµo c¸ch m¹ng ë §«ng TriÒu ®· ph¸t
triÓn ngµy cµng m¹nh mÏ, hoµ chung víi phong trµo c¸ch m¹ng cña c¶ n­íc, d­íi sù
l·nh ®¹o thèng nhÊt cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam.
Ngay sau khi ®­îc thµnh lËp, chi bé M¹o Khª ®· quyÕt ®Þnh lÊy tê b¸o Than lµm c¬
quan ng«n luËn cña m×nh. §©y lµ tê b¸o c¸ch m¹ng ®Çu tiªn ®­îc Ên hµnh ë §«ng
TriÒu. B¸o Than in lit« trªn khæ giÊy häc sinh. Néi dung cña b¸o tËp trung ph¶n ¸nh
c¸c vÊn ®Ò vÒ t×nh h×nh thÕ giíi, trong n­íc, ®Æc biÖt lµ c¸c vÊn ®Ò x¶y ra t¹i vïng má,
nh»m tuyªn truyÒn, gi¸o dôc quÇn chóng vÒ §¶ng, vÒ c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc,
gi¶i phãng giai cÊp. ViÖc biªn tËp b¸o ®­îc giao cho ®ång chÝ Vò ThÞ Mai, nh­ng tr­íc
1
khi ®¨ng th­êng ®­îc ®ång chÝ NguyÔn V¨n Cõ ®äc duyÖt . Trong nh÷ng ®ît kû niÖm
lín, b¸o Than th­êng cã nh÷ng sè ®Æc biÖt, víi néi dung phong phó. Trong sè ra nh©n
dÞp Kû niÖm ngµy Quèc tÕ Lao ®éng 1-5, b¸o Than ®· ®¨ng bµi “Quèc tÕ ca” dÞch theo
thÓ th¬ lôc b¸t ®Ó mäi ng­êi dÔ ®äc, dÔ thuéc, dÔ tuyªn truyÒn; ngoµi ra cßn nhiÒu bµi

hß, h¸t, vËn ®éng c«ng nh©n, n«ng d©n, binh lÝnh cïng víi c¸c tin ho¹t ®éng cña c¸c tæ
chøc c¸ch m¹ng.
B¸o Than ®· nhanh chãng thu hót ®­îc nhiÒu ®éc gi¶ lµ c«ng nh©n, n«ng d©n vµ
mét sè tÇng líp x· héi kh¸c ë §«ng TriÒu vµ Hång Gai (Qu¶ng Yªn)... §èi víi anh chÞ
em c«ng nh©n, tê b¸o Than ®· trë thµnh ng­êi b¹n th©n thiÕt. Mäi ng­êi truyÒn tay
nhau ®äc vµ th¶o luËn c¸c néi dung c¸ch m¹ng ®­îc ®¨ng t¶i trªn b¸o.
Cïng víi b¸o Than, t¹i §«ng TriÒu cßn l­u hµnh c¸c lo¹i b¸o kh¸c cña §¶ng vµ giai
cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam nh­ c¸c tê b¸o Bóa liÒm, C«ng héi ®á. C¸c tê b¸o nµy ®· gãp
phÇn quan träng vµo viÖc tuyªn truyÒn ®­êng lèi c¸ch m¹ng cña §¶ng, kh¬i dËy tinh
thÇn d©n téc cña c¸c giai cÊp vµ tÇng líp lao ®éng x· héi ë §«ng TriÒu.

Tõ th¸ng 3 n¨m 1930, chi bé M¹o Khª chñ tr­¬ng ph¸t triÓn ®¶ng, më réng c¸c tæ
chøc C«ng héi ®á, Héi T­¬ng tÕ, Héi ¸i h÷u nh»m cñng cè vµ ph¸t triÓn søc m¹nh cña
______________

Theo tra cøu lÞch trong th¸ng 2 n¨m 1930 cã 4 ngµy Chñ nhËt vµo c¸c ngµy 2, 9, 16 vµ 23. Nh­ vËy, chi
bé ®­îc thµnh lËp vµo ngµy 23 lµ phï hîp nhÊt (T.G).
1. Theo ®ång chÝ §Æng Ch©u TuÖ trong Håi ký c¸ch m¹ng tËp I, Tl®d, tr.68.