Page 36 - TriÕt häc gi¸o dôc hiÖn ®¹i

38 LÞch sö ®¶ng bé huyÖn ®«ng triÒu tËp I (1930-1975)

Ngµy 28 th¸ng 3 n¨m 1945, ®­îc sù gióp ®ì cña s­ cô Vâ Gi¸c Thuyªn (s­ NguyÖt)
1
vµ c¸c nhµ s­ ë chïa B¾c M·, s­ TuÖ ®Õn §«ng TriÒu vµ b¾t tay ngay vµo viÖc tuyªn
truyÒn ®­êng lèi c¸ch m¹ng cña MÆt trËn ViÖt Minh. Ngay ngµy h«m sau, nh©n d©n cã
mét cuéc häp, c¸c th©n hµo, ch¸nh tæng, phã tæng vµ quan chøc ®Þa ph­¬ng ë phè huyÖn
(cã c¶ NghÞ TuÖ, NghÞ MÔ, Hµn §Ýnh) ®Õn dù, cuéc häp do Hµn §Ýnh phô tr¸ch bµn viÖc
chèng phØ c­íp bãc, s­ cô Vâ Gi¸c Thuyªn ®· cö s­ TuÖ ®¹i diÖn cho giíi phËt gi¸o §«ng

TriÒu tíi dù. Tranh thñ diÔn ®µn, s­ TuÖ ®· th«ng b¸o tr­íc héi nghÞ vÒ t×nh h×nh thÕ
giíi vµ trong n­íc, t×nh h×nh ho¹t ®éng cña thæ phØ. Muèn ®¸nh chóng, tiªu diÖt chóng
ph¶i tæ chøc lùc l­îng vµ kªu gäi nh÷ng ng­êi cã tr¸ch nhiÖm ë ®Þa ph­¬ng cÇn nhanh
chãng tæ chøc lùc l­îng tù vÖ ë c¸c lµng, x·. Cïng víi c¸c buæi nãi chuyÖn t¹i chïa B¾c
M·, s­ TuÖ ®· nhanh chãng më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng tíi c¸c lµng x· xung quanh.
Ngay t¹i chïa B¾c M·, s­ TuÖ ®· tæ chøc cho c¸c s­ trong chïa vµ sè thanh niªn ë lµng
B¾c M· vµo c¸c tæ chøc "T¨ng giµ Cøu quèc", "Thanh niªn Cøu quèc", h­íng dÉn cho sè
anh em nµy ho¹t ®éng vµ ®i tuyªn truyÒn tæ chøc ViÖt Minh.
§Çu th¸ng 4 n¨m 1945, ®ång chÝ Lª §øc Thä - BÝ th­ Xø uû B¾c Kú giao cho ®ång
chÝ Vò Oanh truyÒn ®¹t NghÞ quyÕt cña Xø uû, chØ ®Þnh ®ång chÝ NguyÔn V¨n Kha lµm

BÝ th­ l©m thêi TØnh uû H¶i D­¬ng. §ång chÝ NguyÔn V¨n Kha ®· triÖu tËp héi nghÞ
c¸n bé ë Gia Léc ®Ó thµnh lËp TØnh uû l©m thêi gåm 5 ®ång chÝ: NguyÔn V¨n Kha lµm
BÝ th­ vµ 4 ®ång chÝ lµm uû viªn ®Òu lµ c¸c ®ång chÝ ®· ë tï ra: NguyÔn C«ng Hoµ, Vò
Duy HiÖn, H¶i Thanh vµ TrÇn Cung. §ång chÝ TrÇn Cung ®­îc ph©n c«ng phô tr¸ch c¸c
huyÖn ChÝ Linh, Nam S¸ch, Thanh Hµ; ®ång chÝ H¶i Thanh phô tr¸ch c¸c huyÖn §«ng
TriÒu, Kinh M«n, Kim Thµnh .
1
Thùc hiÖn c¸c chñ tr­¬ng lín cña §¶ng, gi÷a th¸ng 4 n¨m 1945, ®ång chÝ TrÇn
§øc ThÞnh - Xø uû viªn B¾c Kú ®· triÖu tËp cuéc häp c¸c c¸n bé ®¶ng cña H¶i D­¬ng
t¹i nhµ ®ång chÝ NguyÔn §×nh V¨n ë lµng §«ng thuéc c¨n cø §oµn Hång, trong ®ã cã
®ång chÝ TrÇn Cung vµ H¶i Thanh. T¹i héi nghÞ, ®ång chÝ TrÇn §øc ThÞnh phæ biÕn

__________
1. S­ TuÖ tªn thËt lµ NguyÔn Kiªn Tranh, sinh n¨m 1910, t¹i lµng VÞ Xuyªn, huyÖn Mü Léc, tØnh Nam
§Þnh. ¤ng lµ mét chÝnh trÞ ph¹m bÞ ®Þch b¾t ®i tï n¨m 1940 v× téi ho¹t ®éng céng s¶n; bÞ giam cÇm ë c¸c
nhµ tï B¸ V©n, Chî Chu (Th¸i Nguyªn), NghÜa Lé (Yªn B¸i). Trong thêi gian ë tï, s­ TuÖ ®· gÆp c¸c «ng:
TrÇn Huy LiÖu, Hµ KÕ TÊn, H¶i Thanh, V­¬ng Thõa Vò… Thuë nhá, «ng ®­îc häc ch÷ Nho ®Õn hÕt "Tø
Th­". ¤ng ®· tõng ®i tu ®­îc thô giíi s­ b¸c. Tõ n¨m 1935 ®Õn n¨m 1939, «ng tham gia ho¹t ®éng ë nhiÒu
n¬i, trong ®ã cã ®ån ®iÒn trång d©u ë Trµng B¶ng (§«ng TriÒu).
Ngµy 9 th¸ng 3 n¨m 1945, khi NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p, s­ TuÖ ®· trèn tï ë Nam §Þnh ®Õn huyÖn
Thanh Hµ - H¶i D­¬ng gÆp ®ång chÝ H¶i Thanh. S­ TuÖ biÕt H¶i Thanh tõ n¨m 1935, lóc ®ã «ng ®ang lµ
mét nhµ s­ ë chïa V¹n TuÕ. H¶i Thanh bÞ b¾t n¨m 1939. GÆp H¶i Thanh lÇn nµy, s­ TuÖ ®· bµn víi H¶i
Thanh ®i liªn l¹c víi §¶ng, cßn s­ TuÖ ®Õn khu vùc rõng Yªn Tö x©y dùng c¬ së, hÑn víi H¶i Thanh sÏ ®Õn
§«ng TriÒu sau.
1. Qua nhãm thanh niªn ë phè §«ng TriÒu, s­ TuÖ ®Õn §oµn X¸ gÆp s­ ChiÕn vµ ®ång chÝ Vò §×nh
ThiÖp. S­ ChiÕn (tøc s­ ChÝ) tu ë chïa M¹n §ª (Nam S¸ch, H¶i D­¬ng), lµ n¬i tr­íc ®©y Xø ñy B¾c Kú ®Æt
lµm trô së. Sau khi bÞ lé, ®Þch ®· b¾t s­ ChiÕn ®i tï ë S¬n La. Sau ngµy NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p, s­ ChiÕn
trèn tï trë vÒ quª (§oµn X¸) b¸t mèi liªn l¹c víi ViÖt Minh ®Ó ho¹t ®éng; Vò §×nh ThiÖp lµ häc sinh
Tr­êng Th¨ng Long - Hµ Néi còng vÒ §«ng TriÒu t×m b¾t liªn l¹c víi ViÖt Minh. Sau khi gÆp ®­îc s­ TuÖ,
s­ ChiÕn thµnh lËp tiÓu tæ ViÖt Minh ®Çu tiªn ë §oµn X¸, ®­îc s­ TuÖ giao nhiÖm vô cïng víi tiÓu tæ ViÖt
Minh ë phè §«ng TriÒu ®i tuyªn truyÒn vµ tæ chøc c¸c tiÓu tæ ViÖt Minh t¹i c¸c x· ven ®­êng xung quanh
phè huyÖn.