Page 37 - TriÕt häc gi¸o dôc hiÖn ®¹i
P. 37
Ch¬ng I: phong trµo yªu níc vµ c¸ch m¹ng... 39
ChØ thÞ “NhËt - Ph¸p b¾n nhau vµ hµnh ®éng cña chóng ta”, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh c¸ch
m¹ng cña H¶i D¬ng vµ ®Ò cËp ®Õn chñ tr¬ng cña Xø uû vÒ x©y dùng ChiÕn khu ë
vïng duyªn h¶i §«ng B¾c. Trong khi th¶o luËn c¸c néi dung nµy, ®ång chÝ H¶i Thanh
vµ TrÇn Cung cho r»ng §«ng TriÒu, ChÝ Linh cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ kinh tÕ -
x· héi vµ qu©n sù, ta nªn chän ®Þa bµn nµy lµm c¨n cø ®Þa ®Ó thµnh lËp chiÕn khu. §Ò
nghÞ trªn cña hai ®ång chÝ ®· ®îc héi nghÞ nhÊt trÝ. Ngoµi ra, héi nghÞ cßn bµn viÖc
lËp c¸c Uû ban d©n téc gi¶i phãng ë ®Þa ph¬ng, ph¸ kho thãc cña NhËt ®Ó gi¶i quyÕt
n¹n ®ãi, x©y dùng vµ ph¸t triÓn lùc lîng tù vÖ, diÖt trõ gian, ph¶n ®éng vµ c«ng t¸c
x©y dùng tæ chøc ®¶ng.
Sau c¸c héi nghÞ trªn, cuèi th¸ng 4 n¨m 1945, c¸c ®ång chÝ H¶i Thanh vµ TrÇn
Cung theo sù ph©n c«ng cña TØnh uû l©m thêi H¶i D¬ng ®Õn §«ng TriÒu - ChÝ Linh
ho¹t ®éng ®Ó chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn thµnh lËp chiÕn khu. T¹i §«ng TriÒu, ®ång chÝ H¶i
Thanh ®· t×m gÆp s TuÖ vµ ®ång chÝ NguyÔn V¨n §µi ®Ó cïng chØ ®¹o phong trµo c¸ch
m¹ng. C¸c ®ång chÝ tiÕp tôc t¨ng cêng nh÷ng ho¹t ®éng nh»m më réng phong trµo
ViÖt Minh, l«i kÐo mäi tÇng líp x· héi tham gia vµo c¸c héi cøu quèc. Trong qu¸ tr×nh
ho¹t ®éng, c¸c ®ång chÝ ®· chó ý tíi lùc lîng binh lÝnh vµ vËn ®éng ®îc NguyÔn H÷u
HiÒn - ChØ huy ®ån b¶o an binh huyÖn lþ §«ng TriÒu. Tõ NguyÔn H÷u HiÒn, c¬ së ViÖt
Minh ®· thùc sù b¸m rÔ vµo lùc lîng binh lÝnh ®Þch, ph¸t triÓn phong trµo c¸ch m¹ng
§«ng TriÒu; t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho lùc lîng c¸ch m¹ng më réng vµ ph¸t triÓn
m¹nh h¬n n÷a, tiÕn tíi khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn.
§Õn gi÷a th¸ng 4 n¨m 1945, c¬ së ViÖt Minh ®· ph¸t triÓn t¬ng ®èi réng thu hót
kh¸ ®«ng c¸c th©n hµo, thanh niªn, häc sinh tham gia ë phè §«ng TriÒu vµ c¸c x· nh:
Yªn L©m, B¾c M·, §¹m Thuû, Hæ Lao, M¹o Khª, Trµng B¶ng, Hµ L«i, §oµn X¸, Xu©n
Viªn, Tr¹o Hµ, TriÒu Khª, §«ng T©n... .
1
S TuÖ ®· cïng s cô Vâ Gi¸c Thuyªn bµn b¹c ®i ®Õn quyÕt ®Þnh: chïa B¾c M· lµ n¬i
ho¹t ®éng cña c¬ quan l·nh ®¹o ViÖt Minh ë huyÖn §«ng TriÒu. Nh©n d©n lµng B¾c M·,
mµ nßng cèt lµ tiÓu tæ ViÖt Minh cã nhiÖm vô nu«i dìng c¸n bé vµ b¶o vÖ an toµn cho
c¨n cø c¸ch m¹ng. Chïa B¾c M· còng lµ n¬i c¸c c¸n bé ®Æc tr¸ch phong trµo, hµng ngµy
vÒ ®©y ®Ó b¸o c¸o t×nh h×nh vµ nhËn chØ thÞ ho¹t ®éng míi. Sau mét thêi gian bÝ mËt x©y
__________
1. Nh÷ng c¸n bé tham gia ViÖt Minh ®Çu tiªn ë huyÖn §«ng TriÒu, ®ång thêi lµ nßng cèt cña lùc lîng
vò trang vµ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ ®Çu tiªn cña chiÕn khu, bao gåm:
- Phè §«ng TriÒu cã c¸c anh §ç V¨n Vui, NguyÔn V¨n Gi¸c, Ph¹m V¨n §«ng, T¹ B¸ BÒn, Kha, Sü...
- ë Hµ L«i cã Bïi Tè Phïng, Bïi Tè ChiÕn, Bïi Tè Quyªn.
- ë Yªn L©m cã §ç V¨n KiÖn, Tr¬ng Quèc CÈn, Tr¬ng Quèc Träng...
- ë B¾c M· cã Hå ViÕt Phóng, NguyÔn Hu©n, Mu, TuÇn, ChiÕn (Phã Lý).
- ë §¹m Thñy cã NguyÔn V¨n Sinh (Lý Sinh), gi¸o Ngäc, «ng Håi...
- ë Hæ Lao cã 6 anh em nhµ «ng M¹c V¨n NiÕt (B¸ NÝt).
- ë Trµng B¶ng cã c¸c anh Së, L©m, Th¹c.
- ë §oµn X¸ cã Vò §×nh ThiÖp, s ChiÕn.
- ë TriÒu Khª cã c¸c anh Th¸i, Ch¬ng, Së, TuÊn (häc sinh), chÞ §íc, TuÊn (n«ng d©n).
- ë MÔ X¸ cã Lª Kim ¦ëng, Lª Xu©n ThiÒu, Lª ThÞ Thanh NhuÇn (3 chÞ em).
- ë Xu©n Viªn cã NguyÔn V¨n Phïng, NguyÔn Xu©n Dung, NguyÔn V¨n Cï vµ Tù.

