Page 13 - bahasa Jawa kelas 8 sem 2_Neat

Nilai-nilai budi pakarti iku antarane yaiku tepa slira, wani tumindak bener,
tanggung jawab, jujur, ngurmati marang sasama, andhap asor, sopan, sregep,
duwe rasa isin, sabar, lan sapanunggalane. Ing karya sastra Jawa akeh ditemokake
babagan piwulang budi pakarti salah sijine yaiku lumantar tembang macapat.
Kajaba kepenak dilagokake kanggo panglipur, tembang macapat iku manawa
didhudhah isine pranyata uga ngandhut pitutur luhur. Saka sakehing tembang
macapat kang digunakake kanggo mbabar pitutur luhur mau, salah sijine yaiku
tembang Dhandhanggula.
1. Apa kowe wis tau krungu tembang macapat Dhandhanggula?
2. Apa kowe wis tau nembang macapat Dhandhanggula?
3. Kepriye carane nggonmu gladhen nembang Dhandhanggula?
4. Miturut panemumu tembang Dhandhanggula kuwi gampang apa angel?

Kegiatan 1: Wangun Teks Tembang Dhandhanggula

Tugas 1: Nyemak Struktur Teks Tembang Dhandhanggula.

Tembang macapat iku minangka salah siji wujud tembang tradhisional ing
tlatah Jawa. Diarani macapat amarga olehe nembangake pedhotane 4-4, uga
ana kang ngandharake manawa macapat iku saka tembung ma + cepat, iki
amarga manawa nembangake macapat mung rerikatan bae, ora nganggo
wiledan utawa elak-eluking swara kang njalari dadi suwene. Tembang macapat
kalebu tembang tradhisional, amarga kaiket ing aturan/paugeran tartamtu.
Paugeran-paugeran jroning tembang macapat, yaiku:
1) Guru gatra yaiku cacahing gatra/larik/baris ing saben pada.
Cethane, saben sapada (satembangan) tembang macapat apa bae wis di
tentokake cacahing gatrane.
2) Guru wilangan yaiku cacahing wanda ing saben gatra.
Cethane, saben gatra/larik tembang macapat apa bae wis ditemtokake
cacahing wandane
3) Guru lagu yaiku tibaning swara/dhong-dhinging swara ing pungkasaning
gatra.
Cethane, saben gatra/larik tembang macapat apa bae wis ditemtokake
tibaning swara ing pungkasaning gatra mau, bisa a, i, u, e, utawa o.