Page 17 - bahasa Jawa kelas 8 sem 2_Neat
P. 17
(3) Yen ana ing swasana gegojegan, guyonan, bedhekan, swasana entheng bisa
pas nggunakake tembang apa ?
(4) Tembang Dhandhanggula iku trep ditembangake ana ing swasana apa?
(5) Apa bedane katilik saka swasana, tembang Dhandhanggula karo tembang
liyane?
Tugas 3 : Nintingi Isi Tembang Macapat Dhandhanggula
Tembang Macapat iku mujudake karya sastra kang lumrahe ditulis kanthi
basa rinengga. Mula saka iku, kanggo mangerteni isine tembang mau kudu
digancarake luwih dhisik. Sing diarani gancaran yaiku prosa (karangan bebas). Dadi
nggancarake tembang ateges ngowahi tembang dadi prosa. Carane nggancarake
tembang kaya mangkene:
1. Negesi saben tembung kanthi nggoleki ing bausastra (Kamus Basa Jawa)
2. Ngrakit tembung-tembung mau dadi ukara kanthi paugeran panulise
karangan gancaran/prosa, kanthi cara bisa nambahi tembung katrangan,
tembung panggandheng.
3. Panulisane kudu ngugemi tata tulis lan tandha wacan sing bener.
Semaken tembang Dhandhanggula saka serat Nayakawara ing ngisor iki!
Werdining kang wasita jinarwi,
wruh ing kukum iku watekira,
adoh marang kanisthane,
pamicara puniku,
weh resepe ingkang miyarsi,
tatakrama puniku,
ngedohke panyendhu,
kagunan iku kinarya,
ngupa boga dene kalakuan becik,
weh rahayuning raga.
Tegese tembung-tembung sing angel
werdi : makna
warsita : pitutur
jinarwi : kandha, dikandhakake
kanisthan : tumindak ala
miyarsi : ndelok
kagunan : kabisan/ketrampilan
boga : pangan
rahayu : slamet