Page 19 - bahasa Jawa kelas 8 sem 2_Neat

Tugas 4 : Nintingi Pesen Moral Tembang Dhandhanggula
Tembang macapat bisa kagunakake kanggo sarana medhar gagasan werna-
werna. Wiwit medharake ilmu pengetahuan lan teknologi, tuntunan tata kaprajan,
ulah tetanen, nganti pitutur luhur kanggo ngundhakake budi pakarti. Kabeh iku bisa
diwedharake lumantar tembang macapat.
Saka tembang Dhandhanggula pethikan serat Nayakawara ing tugas 3, sawise
dimangerteni isine kanthi digancarake, banjur bisa dijupuk nilai moral sing kamot,
yaiku pitutur luhur kang isine manawa wong urip iku kudu gelem tumindak becik,
ngerti ing babagan ukum lan duwe tatakrama supaya uripe tansah slamet.

Gladhen :
Tembang Dhandhanggula ana gladhen tugas 3 sing wis kokgancarake ing
dhuwur iku, pitutur luhur apa kang kinandhut ing tembang Dhandhanggula iku?

Tugas 5 Nyemak Unsur Basa Sajrone Tembang Macapat
Tembang macapat iku mujudake karya sastra kang basane endah satemah
kepenak ditembangake apadene dirungokake. Basa endah kuwi uga bisa diarani
basa rinengga. Dene endahing basa kasebut ing antarane bisa katitik saka
panganggone tetembungan ing tata rakitaning ukara.
Gatekna tembang macapat Dhandhanggula ing ngisor iki:

Wus andungkap kalamangsa ari,
putra tutug nilar pawiyatan,
lilanana tur pamite,
ngudi undhaking ngelmu,
linampahan tri warsa yekti,
pinasrah ing wusana,
wangsul rama ibu,
mugi tan gawe kuciwa,
mring sudarma dwija miwah negari,
kusuma nusa bangsa.

Tembang kasebut cakepane satemene bisa digawe nganggo basa padinan.
Ananging pamilihe tembung ora mung nggunakake basa padinan supaya dadi
endah. Kayata:
nggolek : ngudi
telu : tri
taun : warsa
wong tuwa : sudarma