Page 14 - E-Modul Pendidikan Bahasa Bali SD
P. 14

LAD  polih  input  (ranjingan)  marupa  uncaran-uncaran,  inggih  punika
                  suara- suara uncaran saking pamaos anom (pamekas sane pinaka ibu) ngawit
                  saking  embas  anake  alit  inucap.  Uncaran-uncaran  puniki  kaselehin,
                  katureksain, saha kapilihin antuk LAD. Pikolih utawi panadosannyane marupa
                  uger-uger  tata  basa  sane  kagenahang  sajeroning  unteknyane.  LAD  prasida
                  kagambarang sakadi mesin pemroses sane prasida ngolah input saha wenten
                  output (panadosane). Indike punika kagambarang sakadi ring sor:











                         Uger-uger  tata  basa  ring  bebaosane  puniki  katuju  ring  uger-uger  sane
                  manut  sajeroning  anak  alite  punika.  Uger-uger  inucap  sinah  mabinayan  ring
                  uger-uger  tata  basa  sajeroning  pamaos  anom  utawi  duur.  Anake  alit  punika
                  nenten surud-surud pacang “ngwangun” tata basanyane mangda prasida nyujur
                  tata  basa  panguntat  sane  kaaptiang,  inggih  punika  tata  basa  sakadi  pamaos
                  anom  utawi  duur. Yening  wenten anak  alit ngucapang  “Jemakang  aban-aban
                  tiange,  baat  sajan”,  saha  nenten  maosang  “Jemakin  aban-aban  tiange  baat
                  sajan, anake sane sampun anom saha ngresep ring uger-uger basa Bali sinah
                  pacang  ngamaosang  “iwang”  santukan  nenten  manut  ring  tata  basa.  Yening
                  sakadi pikayunan alit-alit punika, wangun –ang (ring kruna “jemakang”) punika




                                                           11
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19