Page 91 - Het staatsrecht van het Mangkoenagarase Rijk

Daardoor wordt de verhouding Gouvernement - Zelfbestuur
omgekeerd en komen de Zelfbesturen op de plaats te staan, waar
het Gouvernement voor dien heeft gestaan; in plaats van justi­
tiële exterritorialiteit voor de Gouvernements onderdanen, hebben
we alhier thans justitiële „exterritorialiteit" voor 's Vorstenver-
wanten.

52 De onderhorigheidsregeling.

Van onderhorigheid begint men te spreken, zodra in enig
landschap volledige exterritorialiteit voor de Gouvernements onder­
danen bedongen of feitelijk aanwezig is (sedert 1903). Zij wijst niet
op enig staatsverband, doch enkel op een onderworpen zijn aan een
bepaalde soort maatregelen van bestuur, rechtspraak, politie en
regeling.
Aldus gezien betekent de onderscheiding in Gouvernements-
en Zelfbestuursonderhorigen in het (ongeldige) Staatsblad 1921
No. 566, dat de daarin genoemde Gouvernements onderho­
rigen onderworpen zijn aan de volledige Gouvernements wetge­
ving, en volledige Gouvt. gezagsoefening met uitsluiting van die
van de Zelfbesturen, terwijl omgekeerd de als Zelfbestuurson­
derhorigen te beschouwen personen slechts te gehoorzamen
hebben het boven hen gestelde Zelfbestuur.

53. Volgens genoemd Staatsblad zijn Landsonderhorigen: Euro­
peanen, Vreemde Oosterlingen, Landsdienaren en Inlanders van
buiten het Gewest, die zich tijdelijk daarbinnen bevinden.
Met deze ordonantie heeft de Ned. Ind. Regering een uit-
puttelijke opsomming van 's Landsonderhorigen willen geven.
Bij nadere beschouwing blijkt echter, dat Zij daarin niet ge­
slaagd is.
Gelukkig brengt het tweede lid van art. 1 dier ordonnantie
in voorkomende gevallen ) redding. Bij twijfel of iemand Lands-
1
dan wel Zelfbestuursonderhorige is, wordt in hoogste instantie
beslist door het betrokken Hoofd van Gewestelijk bestuur in over­
leg met het Zelfbestuur.

') Welke deze zijn en in welke richting de oplossing dan gevonden kan
worden, leze men Mr. Nelson's „Grepen uit het rechtswezen in het
gewest jogjakarta", nota 111 (van Visman).
85