Page 90 - Het staatsrecht van het Mangkoenagarase Rijk
P. 90
ken, met uitzondering echter, wanneer deze laatste een misdaad
plegen, waarop de doodstraf kan worden toegepast, in welk ge
val zij voor de pradata van Zijne Hoogheid de Soesoehoenan
terecht zullen staan.
In geval van misdaad door onderdanen van de Pangeran
Adipati en van Zijne Hoogheid de Soesoehoenan, in gemeen
schap gepleegd, zullen al de beschuldigden te recht staan voor
de rechtbank, ressorterende onder het grondgebied, waarop de
misdaad heeft plaats gevonden; zullende echter in geval de misdaad
in gemeenschap gepleegd, de doodstraf ten gevolge kan hebben, on
verschillig waar dezelfde heeft plaats gehad, de beschuldigden altijd
voor de pradata van Zijne Hoogheid de Soesoehoenan getrokken
worden.
In zaken van overtredingen der pachtvoorwaarden blijven alle
onderdanen van de Pangeran Adipati (als vroeger) te recht staan
voor de Residentie-Raad (art. 6).
De gearresteerde onderdanen van de Pangeran Adipatie zul
len op de gewone voet, evenals de gevangenen van het Rijk van
Zijne Hoogheid de Soesoehoenan, in de gevangenis ter hoofd
plaats worden gevoed, tegen betaling door de Prins, van zodanig
geldelijk bedrag, als daarvoor noodzakelijk is (art. 25).
Stbl. 1848 No. 9 is, zoals men weet, later aangevuld bij Stbl.
1874 No. 211 en eindelijk vervangen door Stbl. 1903 No. 8 jo. 7.
51. Dienden de oudste contracten (1677, 1705 en 1737) slechts
voor de zekerstelling van de zo zeer begeerde justitiële exter
ritorialiteit ten behoeve van de eigen onderdanen, de latere re
gelingen (1833, 1848 en 1874) waren gemaakt ter verkrijging van
steeds meerdere jurisdictie over de onderdanen van de Mataram-
Soerakartase Vorsten.
Dit streven van de Ned. Indische Regering naar steeds ver
der gaande bemoeienis met de inheemse rechtspraak der Vor-
stenlandse Zelfbesturen, vindt zijn bekroning in het eerder reeds
genoemde Staatsblad van 1903.
Bij dit Staatsblad wordt bepaald, dat het Reglement op de
Rechterlijke Organisatie en het beleid der Justitie in Ned. Indië
en het Koninklijk Besluit van 19 Januari 1882 No. 24 (Stbl. 1882
No. 152) op de gewesten Soerakarta en Djokjakarta van toepas
sing zijn, behoudens enkele in datzelfde Staatsblad opgenomen
uitzonderingen en bepalingen.
84