Page 9 - 27.9 Sách trai Cầu Vồng Yên thế

huyện của châu Lạng Giang, lộ Bắc Giang. Nhân dân Yên Thế đã tham gia vào

công cuộc xây dựng quê hương đất nước tích cực. Đồng thời tham gia vào cuộc
kháng chiến chống quân Nguyên Mông do triều Trần lãnh đạo. Tuy thế các tư

liệu lịch sử về quá trình xây dựng quê hương đất nước và tham gia cuộc kháng

chiến chống quân Nguyên trên đất Yên Thế là rất hạn chế.
Sau cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông lần thứ 3 (1288) vua Trần

Nhân Tông nhường ngôi cho con rồi vào núi Yên Tử tu hành đạo phật, lập ra

thiền phái Trúc Lâm Yên Tử. Rồi ngài hạ sơn (xuống núi) chọn chùa Vĩnh
Nghiễm làm trung tâm Phật Giáo của thiền phái này. Tu hành khai trường, giảng

đạo; phổ độ tăng ni trong toàn quốc. Thống nhất giáo hội phật giáo – phát triển
đạo phật: Cho xây dựng nhiều chùa Tháp, cấp sắc điệp cho tăng ni tu hành .

Trong giới phật tử có hai hạng: Hạng xuất gia tu hành được gọi là tăng ni. Hạng
tu tại gia thì gọi là cư sỹ. Ở vùng Nhã Nam có chùa thời Trần ở Đồi Bia. Có vị cư

sỹ được thờ cùng Nàng Giã đại thần là cư sỹ Thành Nhàn.

Ở đền thờ Nàng Giã đại thần ở làng Chuông, Nhã Nam (nay là thị trấn

Nhã Nam) có một vị cư sỹ có pháp hiệu là Thanh Nhàn. Trùng thế nên viets lại
cho gọn) Tu sỹ đã đắc đạo tu tiên và tu phật, có công giúp dân xã này nên được

vinh phong là bậc thần đáng tôn kính với danh hiệu Đại vương. Điều đó chứng
tỏ ở vùng Nhã Nam thời Trần đạo phật đã bắt rễ vào trong lòng dân theo tinh

thần “nhập thế” mà phật phái Trúc Lâm Yên Tử do phật hoàng Trần Nhân

Tông chủ trương.
Theo chủ trương “Nhập thế” chùa pháp thời Trần được Pháp Loa Thiền Sư

chỉ đạo xây dựng ở cả nước hơn 800 nơi. Trong đó ở vùng Nhã Nam, An Thượng
cũng được xây dựng một chốn danh lam thắng cảnh có đủ cả chùa, tháp. Ở đồi Bia

nay thuộc đất An Thượng (Yên Thế) ngôi chùa này tồn tại qua thời Trần rồi đổ nát.

Đến năm 2017 thì được nhà nước phát hiện và cho khai quật khảo cổ học.
Tuy dấu tích chùa, tháp đó ở xã An Thượng (huyện Yên Thế) nhưng xưa

nó thuộc tổng Nhã Nam thuộc huyện Yên Thế xưa. Vì thế mà các di vật phát
hiện làng Nguộn, chùa Tứ Giáp, Nhã Nam là các di vật chùa Tháp thời Trần có

thể là của ngôi chùa, tháp ở đồi Bia, nhân dân tổng Nhã Nam xưa đã thu gom

lại và lưu giữ ở chùa Tứ Giáp cho đến cuối thế kỷ 20, các di vật đó vẫn còn ở
chùa Tứ Giáp, xã Nhã Nam. Cả đoạn này loanh quanh quá

III. THỜI KỲ NHÀ LÊ, NHÀ MẠC VÀ THỜI LÊ TRỊNH (1428-1788)
Sau chiến thắng Xương Giang 3-11-1427 và sau khi giải phóng đất nước,

nhà Lê đã mở ra cho đất nước những vận hội mới, nhất là đời vua Lê Thánh

9