Page 1225 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๑๒๑๓

หลักการพยานต้องเบิกความด้วยวาจาอย่างเคร่งครัด ท าให้พยานต้องใช้เวลาในการทบทวนและเบิกความ

ถึงรายละเอียดที่มีปรากฎในพยานเอกสารที่ต้องส่งประกอบการเบิกความอยู่แล้วโดยไม่จ าเป็น ซึ่งส่งผลให้
ิ
การด าเนินกระบวนพจารณาต้องทอดยาวออกไป ผู้เขียนจึงเห็นว่า หากเปิดโอกาสให้โจทก์และจ าเลย
สามารถตกลงกันที่จะใช้บทบัญญัติเรื่องการเสนอบันทึกถ้อยค าแทนการซักถามพยานมาใช้ในคดีอาญา

้
ิ
ไม่ว่าจะเป็นการเบิกความในชั้นไต่สวนมูลฟองหรือชั้นพจารณาก็น่าจะช่วยให้คู่ความสามารถใช้เวลา
ในการด าเนินกระบวนพจารณาสั้นลงโดยไม่ส่งผลกระทบต่อความยุติธรรม ทั้งยังช่วยให้การบริหาร
ิ
จัดการคดีของศาลเป็นไปอย่างรวดเร็วและแล้วเสร็จภายในก าหนดเวลา อย่างไรก็ตาม เนื่องจาก
กระบวนพจารณาคดีแพงและคดีอาญามีความแตกต่างกัน การน าบทบัญญัติเรื่องการเสนอบันทึกถ้อยค า
ิ
่
่
แทนการซักถามพยานดังที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพง มาตรา ๑๒๐/๑
ิ
ิ
มาบัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา จึงต้องปรับใช้ให้เหมาะสมกับคดีโดย
ผู้เขียนเห็นว่า ส าหรับการไต่สวนมูลฟ้อง เมื่อโจทก์ยื่นฟ้องคดีต่อศาลและประสงค์จะน าบทบัญญัติดังกล่าว

มาใช้ในชั้นไต่สวนมูลฟอง ให้โจทก์ยื่นค าร้องแสดงความจ านงในการเสนอบันทึกถ้อยค าแทนการซักถาม
้
พยานโดยแนบส าเนาบันทึกถ้อยค าดังกล่าวมาพร้อมฟองเพอให้ศาลแจ้งให้จ าเลยทราบโดยระบุไว้ใน
้
ื่
หมายนัดและส่งส าเนาบันทึกถ้อยค าดังกล่าวให้แก่จ าเลยพร้อมค าฟอง เพอให้จ าเลยได้เตรียมค าถามค้าน
ื่
้
พยานได้ทันทีในกรณีที่จ าเลยไม่คัดค้านค าร้องของโจทก์ โดยก าหนดให้ศาลสอบถามจ าเลยหรือทนาย
จ าเลยในวันนัดไต่สวนมูลฟอง หากไม่คัดค้านก็ให้ทนายความที่จ าเลยประสงค์จะตั้งมาช่วยเหลือสามารถ
้
ั
้
ถามค้านพยานโจทก์ได้ทันที อนเป็นการลดขั้นตอนกระบวนการในชั้นไต่สวนมูลฟองได้โดยไม่ขัดต่อ
บทบัญญัติของกฎหมาย

บทสรุป

่
บทบัญญัติเรื่องการเสนอบันทึกถ้อยค าแทนการซักถามพยานในคดีแพง ตามประมวลกฎหมายวิธี
พจารณาความแพง มาตรา ๑๒๐/๑ มีเจตนารมณ์เพอลดระยะเวลาในการสืบพยานที่ต้องเบิกความถึง
ื่
ิ
่
รายละเอยดจ านวนมากที่ท าให้ศาลต้องใช้เวลาในการบันทึกค าพยานเป็นเวลานานโดยไม่จ าเป็น ซึ่งส่งผล
ี
ิ
ิ
ให้การพจารณาคดีต้องล่าช้า โดยก าหนดให้คู่ความเป็นผู้พจารณาว่าจะใช้กระบวนการดังกล่าวหรือไม่
จึงไม่ท าให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งได้เปรียบหรือเสียเปรียบกัน การเสนอบันทึกถ้อยค าแทนการซักถามพยานจึง
ั
เป็นบทบัญญัติที่ช่วยให้การด าเนินกระบวนพจารณาเสร็จลงในเวลาอนรวดเร็วและไม่ส่งผลกระทบต่อ
ิ
ความยุติธรรม

การที่ศาลต้องบริหารจัดการคดีพเศษหลายคดีที่มีนัดในวันเดียวกันให้ส าเร็จลุล่วง ต้องด าเนิน
ิ
ิ่
กระบวนพจารณาอย่างรวดเร็วภายใต้หลักความยุติธรรม หากมีการเพมเติมบทบัญญัติเรื่องการเสนอ
ิ
ิ
บันทึกถ้อยค าแทนการซักถามพยานดังเช่นที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพง มาตรา
่
ื่
๑๒๐/๑ ซึ่งบัญญัติขึ้นเพอแก้ปัญหาการใช้เวลาในการบันทึกค าพยานที่เบิกความถึงรายละเอยดจ านวน
ี
ิ
ื่
มากโดยไม่จ าเป็น ไว้ในประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา เพอน ามาใช้ในกระบวนการ