Page 526 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๕๑๔

สอบสวน หรือของเจ้าพนักงานผู้มีอานาจสืบสวนคดีอาญา ซึ่งผู้ที่หลบหนีมีโทษทางอาญา ตามประมวล
๓๒
กฎหมายอาญา มาตรา ๑๙๐ ท าให้ผู้ต้องหาหรือจ าเลยเกิดความเกรงกลัว ขณะที่ผู้ต้องหาหรือจ าเลยที่
หลบหนีในระหว่างการปล่อยชั่วคราว บทบัญญัติในประมวลกฎหมายอาญามิได้ก าหนดให้เป็นความผิดและ
ี
ก าหนดโทษไว้ ศาลจึงท าได้เพยงออกหมายจับผู้ต้องหาหรือจ าเลยที่หลบหนีมาด าเนินคดีภายในอายุความ ซึ่ง
หากเป็นการหลบหนีในระหว่างได้รับอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวจากศาล ไม่ว่าในระหว่างสอบสวนหรือระหว่าง

ิ
พจารณา ศาลจ าต้องจ าหน่ายคดีชั่วคราวเนื่องจากไม่มีตัวผู้ต้องหาหรือจ าเลย และรอจนกว่าจะจับตัวผู้ต้องหา
หรือจ าเลยเหล่านั้นได้ ท าให้กระบวนพิจารณาต้องล่าช้าออกไป เป็นภาระของเจ้าพนักงานต ารวจในการติดตาม

จับกุม ทั้งศาลเองก็ต้องน าเงินงบประมาณซึ่งมีอยู่อย่างจ ากัดไปจ่ายเป็นค่าสินบนและเงินรางวัลให้แก่ผู้แจ้งความ

น าจับและเจ้าหน้าที่ผู้จับกุมเมื่อมีการจับกุมตัวผู้ต้องหาหรือจ าเลยที่หลบหนีมาส่งตัวต่อศาล

๕. บทสรุป

จากการศึกษาวิเคราะห์ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๐๘ ตลอดจนข้อบังคับของ
ประธานศาลฎีกา ระเบียบราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม และค าแนะน าของประธานศาลฎีกาเกี่ยวกับการ

ปล่อยชั่วคราวที่ผ่านมาพบว่า

๑. การที่ผู้ต้องหาหรือจ าเลย โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่มีฐานะยากจนจะได้รับโอกาสในการเข้าถึงสิทธิใน

การปล่อยชั่วคราวระหว่างการพจารณาอย่างเป็นรูปธรรม มีแนวทาง วิธีปฏิบัติ ระเบียบ ข้อบังคับ หรือ
ิ
ค าแนะน าที่ชัดเจน เอ้อต่อการปฏิบัติงาน และเปิดช่องให้ผู้พิพากษากล้าที่จะใช้ดุลพินิจในการอนุญาตให้
ื
ี
ปล่อยชั่วคราวมากน้อยเพยงใดขึ้นอยู่กับทิศทางและนโยบายของผู้บริหารเป็นส าคัญ กล่าวคือ หากยุคสมัยใดที่
ผู้บริหารหรือศาลยุติธรรมให้ความส าคัญกับการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของผู้ต้องหาหรือจ าเลยให้มีโอกาสได้รับ
การปล่อยชั่วคราวอย่างเท่าเทียมกัน ไม่ว่าบุคคลนั้นจะมีฐานะทางเศรษฐกิจอย่างไรก็จะท าให้ผู้ต้องหาหรือ

จ าเลยที่มีฐานะยากจนสามารถเข้าถึงสิทธิในการได้รับอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวได้มากขึ้นดังที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน
อันจะเห็นได้จากความพยายามในการน ามาตรการหรือเทคโนโลยีต่างๆ มาใช้ในการปล่อยชั่วคราว ไม่ว่าจะเป็น

การสอบถามข้อมูลส่วนตัวของผู้ต้องหาหรือจ าเลยเพอใช้ในการประเมินความเสี่ยง การให้ผู้ต้องหาหรือจ าเลย
ื่
ุ
ิ
ติดอปกรณ์อเล็กทรอนิกส์ (Electronic Monitoring : EM) ระหว่างปล่อยชั่วคราวเพอตรวจสอบการเดินทาง
ื่
หรือตรวจสอบต าแหน่งที่อยู่จากระยะไกล หรือการแต่งตั้งผู้ก ากับดูแลผู้ถูกปล่อยชั่วคราว แต่ไม่ว่าจะเป็น
ั
มาตรการใดล้วนแล้วแต่ต้องการความต่อเนื่องและการพฒนาปรับปรุงให้เกิดประสิทธิภาพที่ดีขึ้น ดังนั้นความ

๓๒ ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๙๐ วรรคหนึ่ง บัญญัติว่า “ผู้ใดหลบหนีไประหว่างที่ถูกคุมขังตามอ านาจของ
ั
ั
ั
ศาล ของ พนกงานอยการ ของพนักงานสอบสวน หรือของเจ้าพนกงานผู้มีอ านาจสืบสวนคดีอาญา ต้องระวางโทษจ าคุกไม่เกิน
สามปี หรือปรับไม่เกินหกหมื่นบาท หรือทั้งจ าทั้งปรับ”