Page 556 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

พัฒนาการและการคาดหวังต่อกระบวนการขอค่าสินไหมทดแทนในคดีอาญา

The Development and Expectation of Compensation in

Criminal Proceedings

นายไพบูลย์ คงเขษม*

ผู้พิพากษาหัวหน้าคณะชั้นต้นในศาลจังหวัดนครปฐม
Paiboon Kongkasem

Vice Presiding Judge of The Nakhon Pathom Provincial Court

บทคัดย่อ

คดีแพงที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอาญาให้อานาจบุคคลที่เป็นผู้เสียหายในคดีอาญายื่นค าร้องขอเรียก

่
ิ
ค่าสินไหมทดแทนในคดีอาญา ตามประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๔๔/๑ ซึ่งได้มีการ
ิ่
แก้ไขเพมเติมตามพระราชบัญญัติแก้ไขเพมเติมประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา (ฉบับที่ ๒๔)
ิ
ิ่
พ.ศ. ๒๕๔๘ แต่ในช่วงแรกยังคงมีปัญหาการตีความค าว่า "ผู้เสียหาย" ที่จะมีสิทธิยื่นค าร้องขอเรียก
ค่าสินไหมทดแทนในคดีอาญา จะต้องเป็นผู้เสียหายโดยนิตินัย จนกระทั่งต่อมาศาลฎีกาตีความค าว่า

"ผู้เสียหาย" ตามเจตนารมณ์ในการเพมบทบัญญัติดังกล่าวด้วยการพจารณาจากสิทธิในทางแพงของ
่
ิ่
ิ
ผู้เสียหาย แต่การกระท าความผิดอาญาบางประเภทยังมีผู้ที่ได้รับความเสียหายนอกเหนือจากผู้เสียหายใน
ี
่
คดีนั้น ๆ และผู้ที่ต้องรับผิดในทางอาญามีเพยงจ าเลยในคดีเท่านั้น ส่วนความรับผิดทางแพงอาจมีผู้ที่
ั
จะต้องร่วมรับผิดกับจ าเลยทั้งในด้านความสัมพนธ์ทางครอบครัวหรือในทางกฎหมาย หากให้บุคคล
เหล่านั้นเข้ามาในคดีอาญาได้ ก็จะเป็นประโยชน์ทั้งฝ่ายผู้เสียหายและจ าเลย แต่การยื่นค าร้องขอเรียก

ค่าสินไหมทดแทนในคดีอาญายังคงใช้การพิจารณาคดีอาญาเป็นหลัก และค าร้องขอเรียกค่าสินไหมทดแทน

ตามมาตรา ๔๔/๑ ยังมีข้อจ ากัด ท าให้การพจารณาคดีในส่วนแพงไม่อาจน าวิธีพจารณาความแพงมาใช้ได้
ิ
่
่
ิ
อย่างเต็มที่ และท าให้การอานวยความยุติธรรมให้แก่ผู้เสียหายหรือผู้ที่ได้รับผลกระทบจากผู้กระท า

ความผิดไม่เป็นไปตามเจตนารมณ์ของบทบัญญัติดังกล่าว สมควรศึกษาและท าความเข้าใจบทบัญญัติ
ดังกล่าวเพื่อท าให้คดีที่พิพาทกันยุติไปด้วยความเป็นธรรม

ค าส าคัญ : ผู้เสียหาย, ค่าสินไหมทดแทน, สิทธิในทางแพ่ง, คดีแพ่งที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา

_________________________
*น.บ. (มหาวิทยาลัยกรุงเทพ), น.บ.ท.