Page 587 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 587
575
ผู้ปกครอง บุคคลซึ่งเด็กหรือเยาวชนอาศัยอยู่ด้วยหรือองค์กรที่รับเลี้ยงดูเด็กหรือเยาวชนมาตักเตือน แต่ถ้า
เด็กหรือเยาวชนไม่เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเสี่ยงดังกล่าว เมื่อบิดา มารดา ผู้ปกครอง บุคคลหรือองค์กร
ื้
ดังกล่าวยินยอมหรือศาลเห็นสมควร ให้ศาลส่งตัวเด็กหรือเยาวชนนั้นไปแก้ไขบ่าบัดฟนฟในสถานที่ตามที่
ู
ศาลเห็นสมควรเป็นเวลาไม่เกิน ๑ ปี
๑๓
หากศาลเห็นว่าพฤติการณ์แห่งการกระท่าความผิดของเด็กและเยาวชนเป็นภัยร้ายแรงต่อผู้อนที่ไม่
ื่
้
ิ
อาจใช้มาตรการพิเศษแทนการด่าเนินคดีอาญาก่อนฟอง หรือมาตรการพเศษแทนการด่าเนินคดีอาญาหลัง
ฟอง หรือมาตรการแทนการพพากษาคดี ศาลจะมีค่าพพากษา แต่ค่าพพากษาของศาลมิได้มีวัตถุประสงค์
ิ
้
ิ
ิ
ื่
ื้
ู
ื่
เพอลงโทษ แต่เป็นไปเพอการแก้ไขบ่าบัดฟนฟเด็กหรือเยาวชนให้สามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไม่หวน
กลับมากระท่าความผิดซ้่า โดยศาลจะเปลี่ยนโทษจ่าคุกเป็นส่งตัวเด็กหรือเยาวชนเข้ารับการแก้ไขบ่าบัด
ฟื้นฟูในระบบปิดโดยศูนย์ฝึกอบรมเด็กและเยาวชน
ื้
ู
๑๔
โดยมีพระราชบัญญัติการบริหารการแก้ไขบ่าบัดฟนฟเด็กและเยาวชนที่กระท่าผิด พ.ศ. ๒๕๖๑
ู
เป็นแนวทางในการด่าเนินกระบวนการแก้ไขบัดฟนฟเด็กหรือเยาวชนดังกล่าว โดยกฎหมายก่าหนดให้
ื้
ื่
จ่าแนกเด็กหรือเยาวชน แล้วประเมินสภาพปัญหาของเด็กหรือเยาวชนแต่ละราย เพอหาสาเหตุหรือปัจจัย
แห่งการกระท่าความผิดในด้านสังคม สิ่งแวดล้อม สุขภาพ และจิตใจ รวมทั้งพฤติกรรมของเด็กและเยาวชน
ู
ิ
ื้
ื่
เพอก่าหนดวิธีการปฏิบัติและแผนแก้ไขบ่าบัดฟนฟให้สอดคล้องกับค่าพพากษาหรือค่าสั่งของศาล และ
ก่าหนดวิธีการและเป้าหมายในการกลับคืนสู่ครอบครัวและสังคม โดยค่านึงถึงประโยชน์สูงสุดของเด็กและ
เยาวชนเป็นส่าคัญ หากพบว่าข้อเท็จจริงหรือพฤติการณ์เปลี่ยนแปลงไปให้ปรับปรุงแนวทางดังกล่าวให้
ิ
ู
ื้
เหมาะสม ในกรณีที่ศาลมีค่าสั่งให้สถานพนิจฯ ด่าเนินการแก้ไขบ่าบัดฟนฟเด็กและเยาวชนก่อนมี
ิ
ู
ื้
ค่าพพากษาตามมาตรา ๑๓๒ วรรคสอง ให้เจ้าพนักงานพนิจจัดท่าแนวทางการแก้ไขบ่าบัดฟนฟ โดย
ิ
วิเคราะห์สภาพปัญหาและสาเหตุการกระท่าผิด ก่าหนดกิจกรรม และระยะเวลาที่ชัดเจนในการแกไขบ่าบัด
้
ื้
ู
ิ
ื้
ู
ฟนฟในกรณีที่ศาลมิได้ก่าหนดระยะเวลาในการแก้ไขบ่าบัดฟนฟไว้ หรือในกรณีที่ศาลมีค่าพพากษาหรือ
ู
่
ื้
ิ
ค่าสั่งให้เด็กและเยาวชนเข้ารับการแก้ไขบ่าบัดฟนฟแบบเช้ามาเย็นกลับ ให้ผู้อานวยการสถานพนิจฯ
ก่าหนดเขตพนที่เฉพาะส่าหรับเด็กและเยาวชนกลุ่มนี้หรือด่าเนินการในสถานที่อนที่ได้รับความเห็นชอบ
ื้
ื่
จากอธิบดี และต้องจัดให้มีแนวทางการแก้ไขบ่าบัดฟื้นฟเฉพาะราย นอกจากนี้กฎหมายยังก่าหนดให้จัดหา
ู
้
องค์กรหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้เข้ามาร่วมในการแกไขบ่าบัดฟื้นฟูเด็กหรือเยาวชนด้วย
แต่อย่างไรก็ตามศาลยังมีบทบาทในการติดตามดูแลเด็กและเยาวชนเหล่านั้น ซึ่งหากเด็กหรือ
เยาวชนมีความประพฤติหรือพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น กฎหมายก็ก่าหนดให้ศาลมีอานาจใน
่
ิ
การแก้ไขค่าพพากษาปล่อยตัวเด็กหรือเยาวชนไปก่อนครบก่าหนดระยะเวลาฝึกอบรม การพพากษา
ิ
๑๕
ลงโทษจ่าคุกเด็กหรือเยาวชนจะเป็นทางเลือกสุดท้ายเพราะมีเหตุจ่าเป็นที่จะท่าเช่นนั้นจริง
ี
๑๓ พระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ. ๒๕๕๓ มาตรา ๑๓๙
๑๔ พระราชบัญญัติการบริหารการแก้ไขบ่าบัดฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระท่าผิด พ.ศ. ๒๕๖๑
๑๕ พระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ. ๒๕๕๓ มาตรา ๑๓๗
ี