Page 64 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๕๑

ิ่
ี
สองที่ศาลยังมิได้กําหนดไว้เพมเติมขึ้นอกก็ได้ หรือถ้ามีการกระทําผิดทัณฑ์บนให้นําบทบัญญัติมาตรา 47
มาใช้บังคับโดยอนุโลม
ิ่
บทบัญญัติมาตรา 59 มีแก้ไขโดยพระราชบัญญัติแก้ไขเพมเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่
25) พ.ศ. 2559 เหตุที่มีการแก้ไขมาตราดังกล่าวเนื่องจากบัญญัติว่าด้วยการรอการกําหนดโทษหรือรอการ
ื้
ลงโทษซึ่งเป็นวิธีการแก้ไขฟนฟูผู้กระทําความผิดที่ไม่ควรถูกส่งเข้าสู่ระบบเรือนจํา ยังไม่มีการนํามาใช้กับผู้ที่
ี
จะถูกลงโทษปรับรวมทั้งไม่เปิดโอกาสให้ผู้ที่เคยต้องโทษจําคุกแม้เพยงเล็กน้อยหรือมิใช่ผู้กระทําผิดติดนิสัย
ได้รับโอกาสในการรอการกําหนดโทษหรือรอการลงโทษ ทําให้มีผู้ต้องถูกจําคุกระยะสั้นอยู่ในเรือนจําเป็น
ิ
จํานวนมาก สมควรแก้ไขหลักเกณฑ์ในเรื่องดังกล่าวให้เหมาะสมยิ่งขึ้น นอกจากนี้หากพจารณาในเนื้อหา
ิ่
เกี่ยวกับการกําหนดเงื่อนไขในการคุมความประพฤติของผู้กระทําความผิดบทบัญญัติดังกล่าวมีการเพมเติม
ื้
เกี่ยวกับผู้กระทําความผิดโดยให้ศาลสามารถกําหนดเงื่อนไขให้ผู้กระทําความผิดแก้ไขฟนฟหรือเยียวยาความ
ู
เสียหายที่เกิดแก่ทรัพยากรธรรมชาติ หรือสิ่งแวดล้อม หรือชดใช้ค่าเสียหายเพอการดังกล่าวได้ ซึ่งแต่เดิมไม่มี
ื่
การบัญญัติไว้เป็นการเฉพาะในเรื่องดังกล่าวอนแสดงให้เห็นถึงความสําคัญของการกระทําความผิดเกี่ยวกับ
ั
ิ
ี
สิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้น ศาลจะพพากษาในคุมความประพฤติแก่จําเลยรายใดไว้ภายในระยะเวลาเพยงใด
ขึ้นอยู่กับดุลยพนิจของศาล แต่ต้องไม่เกิน 5 ปี นับแต่วันที่ศาลมีคําพพากษา ทั้งนี้เป็นไปตามประมวล
ิ
ิ
กฎหมายอาญามาตรา 56 วรรคแรก
นอกจากนี้ในการกําหนดเงื่อนไขการคุมความประพฤติและการทํางานบริการสังคมหรือ
สาธารณประโยชน์ควรให้เหมาะสมแก่ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมตามหลักความได้สัดส่วน (Principle of

Proportionality) หากผลของการกระทําความผิดมีผลเสียหายต่อสิ่งแวดล้อมเพยงเล็กน้อยก็อาจกําหนด
ี
ระยะเวลาการคุมความประพฤติและเงื่อนไขการคุมความประพฤติเคร่งครัดไม่มากเช่น อาจพยงให้แนะนํา
ี
และให้ทํางานบริการสังคมหรือสาธารณประโยชน์เป็นเวลาไม่มาก แต่หากการกระทําความผิดนั้น
มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมที่กว้างขวางกว่าอาจมีการกําหนดระยะเวลาคุมความประพฤติเป็นระยะเวลา
ที่นานกว่า ทั้งกําหนดเงื่อนไขการคุมความประพฤติที่เคร่งครัดกว่าและให้ทํางานบริการสังคมหรือ

สาธารณประโยชน์เป็นระยะเวลาที่นานกว่า โดยจะต้องเป็นงานที่มีการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อมรวมอยู่ด้วย

2.4 กระบวนการคุมความประพฤติในประเทศไทย

การคุมความประพฤติในประเทศไทยนั้น จะมีกระบวนการดําเนินงานหลายขั้นตอน โดยเริ่มจาก
ขั้นตอนการคุมความประพฤติของพนักงานคุมประพฤติ ดังนี้

2.4.1 ขั้นตอนการคุมความประพฤติของพนักงานคุมประพฤติ

ขั้นตอนที่ 1 การรับคดี

ิ
เป็นขั้นตอนเมื่อสํานักงานคุมประพฤติได้รับหนังสือแจ้งคําพพากษาหรือคําสั่งจากศาล หรือหนังสือ
แจ้งการปล่อยคุมความประพฤติจากเรือนจําหรือทัณฑสถาน เจ้าหน้าที่ธุรการคดีจะลงทะเบียนรับคดีเข้าสู่
ระบบกลาง รวบรวมเอกสารจัดตั้งสํานวนคดีแล้วมอบให้หัวหน้ากลุ่มงานหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายจะพิจารณา

จ่ายคดีให้พนักงานคุมประพฤติ