Page 8 - Q2-ManualConsult ภ.2

1

บทที่ 1

บทนํา

1.1 ความเปนมาและความสําคัญ

ปญหาอาชญากรรมมีรูปแบบที่เปลี่ยนแปลงไปตามสภาพการดําเนินชีวิตของผูคนใน

สังคม ภาวะทางเศรษฐกิจ ตลอดจนความเจริญกาวหนาทางเทคโนโลยี และยังมีแนวโนมความรุนแรง

มากยิ่งขึ้น ในบางกรณีอาชญากรรมไมเพียงแตสรางความเสียหายใหแกคูกรณีเทานั้น แตยังสงผลตอการ
อยูรวมกันในสังคมของมนุษยดวย และไมเพียงแตอาชญากรรมที่กอขึ้นโดยผูกระทําผิดที่เปนผูใหญ

เทานั้น อาชญากรรมที่กอขึ้นโดยเด็กหรือเยาวชนก็มีสถิติที่สูงขึ้นดวยเชนกัน หากพิจารณาถึง

กระบวนการยุติธรรมทางอาญาซึ่งเปนกลไกสําคัญในการคุมครองความสงบสุขของสังคม การดําเนิน
กระบวนการยุติธรรมทางอาญาที่นําพาตอความสงบสุขของสังคมในปจจุบันจึงมิไดมุงที่จะปองกันหรือ

ปราบปรามการกออาชญากรรมเพียงอยางเดียว หากแตยังตองคํานึงถึงการแกไขปญหาและบรรเทา

ความเสียหายจากอาชญากรรม รวมทั้งการแกไขฟนฟูผูกออาชญากรรมใหกลับตัวเปนคนดีและกลับไปใช
ชีวิตรวมกับคนในสังคมไดอยางปกติสุข ดังนั้น มาตรการตาง ๆ ในกระบวนการยุติธรรมทางอาญาจึงตอง

เหมาะสมกับผูกระทําผิดแตละราย โดยเฉพาะอยางยิ่งอาชญากรรมที่กอขึ้นโดยเด็กหรือเยาวชน ซึ่งยัง
ไมมีวุฒิภาวะเพียงพอตอความรูผิดชอบชั่วดีเชนผูกระทําผิดที่เปนผูใหญ ดังนั้น เมื่อตกอยูในฐานะเปน

ผูถูกกลาวหาแลว การนํากระบวนการยุติธรรมทางอาญามาใชกับเด็กหรือเยาวชนจะตองคํานึงถึง

การสงเสริมใหแกไขฟนฟูพฤติกรรมและอุปนิสัยยิ่งกวาการมุงเอาผิดลงโทษ ดวยเหตุที่เด็กและเยาวชนยัง
เปนบุคคลที่มีความออนแอ ทั้งในแงกายภาพและวัยวุฒิ แนวคิดหนึ่งที่สนองตอบกระบวนการยุติธรรม

เชนวานี้คือการหันเหคดีออกจากการดําเนินคดีตามปกติ จึงถูกนํามาใชจนไดรับการยอมรับวาเปน

มาตรการที่ดีสําหรับเด็กหรือเยาวชนผูกระทําผิด และยังสงผลดีตอผูเสียหายและสังคมโดยรวมอีกดวย
ในอดีตการดําเนินคดีอาญากับเด็กและเยาวชนที่ตกเปนผูตองหาหรือจําเลยจะมีรูปแบบ

การดําเนินคดีเชนเดียวกับผูใหญ ภายใตแนวคิดที่วาผูใหญเทานั้นที่กระทําผิดได ซึ่งแนวคิดดังกลาวได
ปรากฏในยุคเทวนิยม ยุครุงเรืองของคริสตศาสนา และยุคสํานักอาชญาวิทยาดั้งเดิม โดยมีการลงโทษ

ผูกระทําผิดอยางหนักถึงแมวาผูกระทําผิดจะอายุยังนอย เพื่อใหหลาบจําและไมกลากลับมากระทําผิดอีก

อันมีลักษณะเปนการแกแคนตอตัวผูกระทําผิดใหสาสมกับความผิดที่ไดกระทําลงไป โดยมิไดคํานึงถึง
วุฒิภาวะความเปนเด็กของตัวผูกระทําผิดวาเพียงพอและเหมาะสมกับการที่จะตองรับโทษดังกลาว

หรือไม ตอมาแนวคิดดังกลาวไดมีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงจนไดมุมมองใหมที่วาการลงโทษผูกระทําผิดที่

เปนเด็กหรือเยาวชนอยางหนักไมไดเปนการแกไขใหเด็กและเยาวชนกลับตัวเปนคนดีและไมกลับมา
กระทําผิดซ้ําอีก และยังเปนวิธีการที่ไมเหมาะสม เพราะเด็กและเยาวชนที่กระทําผิดมิไดเกิดจากตัวของ

เด็กและเยาวชนเพียงอยางเดียว แตประกอบดวยปจจัยอื่นๆ ดวย เชน ชวงวัย สภาพแวดลอมและสังคม

รอบตัวเด็กและเยาวชน ครอบครัว ภาวะทางเศรษฐกิจ การเรียนรู เปนตน ดังนั้น เด็กและเยาวชนจึงควร
ไดรับการปกปองและคุมครองใหไดรับความปลอดภัย อันนํามาสูแนวคิดเกี่ยวกับการบําบัดแกไขฟนฟู

คู่มือปฏิบัติงาน
การด�าเนินงานตามมาตรการพิเศษ ๗