Page 19 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ
P. 19
´ØžÒË
ขาราชการ ทนายก็ตองเอาจากลูกความที่มีฐานะทางการเงินสูงกวาก็มีโอกาสเขาถึงทนายความ
ที่ชํานาญมากกวา ยิ่งกฎหมายซับซอนเทาไร ยิ่งศาลวางตัวในลักษณะ Passive ก็เปดโอกาส
ใหคนที่มีฐานะดีกวาไดเปรียบคนจนๆ จํานวนมากไมมีโอกาสเขาถึงทนายความที่เชี่ยวชาญ
ความจริงที่เราปฏิเสธไมไดคือความเชี่ยวชาญในสังคมเสรีมันแพงมาก มันตางกันมากในประเด็น
ความเชี่ยวชาญ ตรงนี้เราชวยไดถามีมิติของความเหลื่อมลํ้าเปนหลักคิดในการจัดทํากฎหมาย
ระเบียบ ขอบังคับ และการใชดุลยพินิจในการทํางานของศาลยุติธรรม เราจะมีสวนชวยได
ถาศาลจะทํางานเชิงรุกมากขึ้นกวาในอดีต ในอดีตเราวางระบบใหทานวางตัวเปนกลาง ใหทาน
อยาลงไปแทรกแซงความขัดแยงของคูความประชาชน ตองอยูเหนือขอพิพาทแลวคอยตัดสิน
ใครมีพยานหลักฐานก็ฟงขอเท็จจริงไปตามนํ้าหนักพยานหลักฐานฝายนั้น ใครมีความรู
ทางกฎหมายดีกวาก็วินิจฉัยกฎหมายไปตามแงมุมของฝายที่มีความรอบรูทางกฎหมาย
ที่เหนือกวา เทากับระบบดั้งเดิมของเรามันตั้งสมมติฐานวาประชาชนเทากันคูความเสมอกัน
ศาลตองเปนกลางมันจึงยุติธรรม แตโลกปจจุบันเปลี่ยนไป สมมติฐานถูกพิสูจนวาไมเปนความจริง
และไดรับการยืนยันวาเปนอันตรายตอระบอบการปกครองเสรีประชาธิปไตยอยางมาก
ผมเสนอวาตองชวยกันวิจัยพัฒนาหาทางใหศาลยุติธรรมมีสวนชวยลดละบรรเทา
ความเหลื่อมลํ้าของประชาชน ซึ่งจะสอดคลองกับภารกิจของศาลยุติธรรมวาตองประสิทธิ์
ประสาทความยุติธรรมใหกับสังคมและประชาชน ความยุติธรรมลึกซึ้งกวากฎหมาย ถาตัดสิน
ตามกฎหมายอยางเดียวเราก็เปนเพียง Court of Law ไมใช Court of Justice เปนสิ่งที่มี
เหตุผลที่บรรพตุลาการสถาปนาระบบงานศาลยุติธรรมขึ้นไมใชศาลแหงกฎหมายเทานั้น
เราตองถือกฎหมายแตกฎหมายอยางเดียวไมพอตองกฎหมายบวกๆ ตองเปนเครื่องมือใหวิถีทาง
ใหความเปนธรรมเกิดขึ้นในสังคม ทุกองคประกอบของสังคมจะตองชวยกันทํา ศาลเปนขั้นตอน
สุดทาย ถาศาลไมทําอีกหนึ่งองคกรก็จบตามกฎหมาย คนที่เกงกวาชนะ คนที่ดอยกวาแพ
ซึ่งถาเนื้อเรื่องเขาควรตองชนะแตทนายความของเขาเขียนคําฟองคําใหการไมเปน เสาะแสวงหา
พยานหลักฐานไมเกง นําสืบพยานหลักฐานผิดขั้นตอนวิธีการตามกฎหมาย เขาแพ แพเพราะ
ทนายความของเขาไมสามารถ ศาลมีใจเปนธรรมตัดสินถูกตอง ขอเท็จจริงตรงตามหลักวิชา
พยานหลักฐานแตอาจตรงขามกับความจริง พอฟงขอเท็จจริงผิดจากความจริงและปรับ
ขอกฎหมายอยางเครงครัดผลคือเกิดความไมยุติธรรมโดยชอบดวยกฎหมาย ยิ่งทําใหคนจน
ลําบากมากขึ้น จึงเปนโจทยใหญรวมกันระหวางปญหาของชาติและภารกิจของศาลยุติธรรม
ถาเราทําไดศาลก็จะเปนที่เคารพ หวังเปนที่พึ่งพาอาศัยสุดทายใหกับประชาชนได
๘ เลมที่ ๑ ปที่ ๖๕