Page 217 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ

´ØžÒË

ที่วา “เพราะใครๆ ก็ทํากัน” และสนับสนุนดวย “คุณธรรม” ของความกตัญูและความอารี

๒๒
มีนํ้าใจ (ที่ผิดที่ผิดทาง)

ถึงกระนั้น ดวยขอคนพบจากการทดลองขางตนที่ยืนยันวาเราตางก็มีมาตรวัด

ความซื่อสัตยดวยกันทั้งนั้น ซึ่งสอดคลองกับคําอธิบายตามหลักจิตวิทยาที่วาศีลธรรมของ
สังคมชวยหลอหลอมจิตสํานึกของเราและทําใหเราสบายใจเมื่อปฏิบัติตามจริยธรรม จึงยัง
คงมีความหวังที่เราจะใชศีลธรรมหรือจริยธรรมของสังคมปองกันการโกง แตทั้งนี้ลําพังการ

ปลูกฝงคุณธรรมจริยธรรมดวยการพรํ่าสอนแบบเดิมๆ อาจไมพอ เพราะเมื่อตองเผชิญกับ

สถานการณที่เปดชองใหโกง คุณธรรมของเราก็อาจถูกทวมทนไปดวยสารพัดเหตุผลที่เรา
ชางปนแตงขึ้นมาเพื่อทําใหเรา “ตาบอด” ไมเห็นวาการกระทําของเราเปนการโกง แลวเรา
จะใชความรูจากหลักจิตวิทยาและเศรษฐศาสตรพฤติกรรมมาปองกันการโกงไดอยางไรบาง

มีขอคนพบจากการทดลองของศูนยเศรษฐศาสตรพฤติกรรมและการทดลอง
จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัยวา สภาพแวดลอมที่ตางกันกอใหเกิดระดับการโกงที่ไมเทากัน โดย

สภาพแวดลอมที่เอื้อใหเรารูสึกผิดไดนอยกวา (เชน ในภาวะที่มีเสียงอึกทึกครึกโครม หรือ

๒๓
หลังการทําบุญใหญมาหมาดๆ) จะพบการโกงเกิดขึ้นมากกวา บทเรียนสําคัญจากขอ
คนพบนี้ประกอบกับผลการทดลองในตางประเทศขางตนบงชี้วา หากเราออกแบบสภาพ
แวดลอมที่ทําใหเสียงจากจิตสํานึกดังขึ้นแขงกับ “เหตุผล” เพื่อฟอกขาวการโกง หรือเอื้อ

ใหเกิดความรูสึกผิดกับการโกงได ณ ขณะที่ตองชั่งใจวาจะโกงหรือไมโกง เราอาจยับยั้งและ

ลดอัตราการโกงลงไดมาก และวิธีหนึ่งที่งายแตมีประสิทธิภาพอยางไมนาเชื่อคือการโนมนํา
(Priming) ซึ่งมีการพิสูจนแลววาการโนมนําเรื่องความซื่อสัตยสามารถเพิ่มพลังใหเสียงแหง
คุณธรรมในใจเราจนลดอัตราการโกงไดจริงๆ

òò. ã¹»ÃÐà´ç¹Ç‹Ò¤ÇÒÁ¡μÑސÙáÅФÇÒÁÁÕ¹íéÒã¨ãËŒ¾Ç¡¾ŒÍ§àÍ×éÍãËŒà¡Ô´¡ÒÃ⡧â´Â·ÑèÇä»ã¹Êѧ¤Áä·Â䴌͋ҧäÃ
ÃÇÁ¶Ö§¢ŒÍ¤Œ¹¾ºÍ×è¹æ ·Õ蹋Òʹã¨Ç‹Ò·íÒäÁ»ÃÐà·Èä·Â¶Ö§ÁÕ¡ÒÃ⡧ÁÒ¡¹Ñ¡ áÅÐ “¡Ò÷íÒºØÞ” ª‹ÇÂàÍ×éÍãËŒ
à¡Ô´¡ÒÃ⡧䴌Í‹ҧäà ÁÕÃÒÂÅÐàÍÕ´㹡ÒúÃÃÂÒÂâ´Â ¼È. ´Ã. ¸Ò¹Õ ªÑÂÇѲ¹ áË‹§¤³ÐàÈÃÉ°ÈÒÊμÏ
¨ØÌÒŧ¡Ã³ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑ ã¹ËÑÇ¢ŒÍ “·íÒäÁ¤¹àÃҶ֧⡧?” 㹧ҹÊÑÁÁ¹Ò Shift Happens : ¾ÅÔ¡¸ØáԨ
ãËŒ·Ñ¹Çѹ¾ÃØ‹§¹Õé àÁ×èÍÇѹ·Õè ñö ¡Ñ¹ÂÒ¹ òõöð â´ÂÃѺªÁŒ͹ËÅѧ䴌·Õè https://www.facebook.com/
the101.world/videos/1719747015001202/ (Ê׺¤Œ¹Çѹ·Õè ñò ¡Ã¡®Ò¤Á òõöñ).
òó. ¡ÒÃ⡧·Õ辺NjÒà¡Ô´¢Öé¹ÁÒ¡¡Ç‹Òã¹ÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁ·ÕèÍÖ¡·Ö¡¤ÃÖ¡â¤ÃÁ àÁ×èÍà·Õº¡ÑºÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁ·Õèà§ÕºàªÕº
áÅзÕ辺NjÒ⡧ÁÒ¡ËÅѧ¡Ò÷íÒºØÞãËÞ‹áÊ´§ãËŒàËç¹Ç‹Òã¹ÊÀÒÇзÕèà§Õº¹Ñé¹àÊÕ§áË‹§¤Ø³¸ÃÃÁã¹ã¨àÃÒ
´Ñ§ÁÒ¡¡Ç‹Ò ʋǹàÃÒ¡ç¹Ö¡¶Ö§¡Ò÷íÒºØÞÇ‹Ò໚¹ÊÔ觷ÕèàÍÒÁÒª´àªÂËÃ×ÍËѡŌҧºÒ»¨Ò¡¡ÒÃ⡧䴌 (moral
licensing) ·íÒãËŒàÃÒÃÙŒÊÖ¡Ç‹ÒàÁ×èÍàÃÒ·íÒºØÞãËÞ‹ä»áÅŒÇ ¡Ò÷íÒ¼Ô´ “àÅç¡æ ¹ŒÍ” ¡çäÁ‹à»š¹äà à¾ÃÒÐàÃÒÂѧ
ÁÕºØÞÁÒ¡¡Ç‹Ò¤Í¨عà¨×ÍÍÂÙ‹ â»Ã´´ÙÃÒÂÅÐàÍÕ´㹠id.

๒๐๖ เลมที่ ๑ ปที่ ๖๕