Page 213 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ

´ØžÒË

ตรงขามกับอาชญากรรมที่เกิดจากการวางแผนหรือไตรตรองไวกอน ยังมีอาชญากรรม

ที่เกิดจากการขาดความยับยั้งชั่งใจหรือตานทานความเยายวนไวไมไหว หรือที่อาจเรียก
รวมกันไดวาปญหาจากการขาดการควบคุมตนเอง โดยในแงของการขาดความชั่งใจนั้น
คนสวนใหญมีความเชื่อวา “วิญูชน” ลวนมีเหตุผลและมีศีลธรรมกํากับชีวิตในทุกเวลา

ไมมีทางที่ผูมีเหตุผลเหลานี้จะ “ขาดสติ” ทําในสิ่งเลวรายหรือไรศีลธรรมไปได สวนผูที่ขาด

ความยับยั้งชั่งใจคือคนสวนนอยที่ตองปราบปรามลงโทษ แตทวาในหนังสือเรื่อง Predictably
Irrational ศาสตราจารยแดน อารีเอลี หยิบยกการทดลองและผลอันนาตื่นตะลึงของตน
มายืนยันตอผูอานวา สังคมที่อุดมไปดวย “วิญูชน” ที่มีเหตุผลและทรงศีลธรรมเสมอตน

เสมอปลายเชนวาอาจเปนเพียงจินตนาการ เพราะคนสวนใหญในสังคมคือมนุษยธรรมดา

ที่ตองเผชิญกับปญหาการตัดสินใจที่ไมคงเสนคงวาระหวางการตกอยูภายใตภาวะอารมณ
ปกติและภาวะอารมณเรารอน (hot-cold empathy gap)

การทดลองของศาสตราจารยอารีเอลีบงชี้วา คนธรรมดาอยางเราๆ ทานๆ ที่
สามารถตัดสินใจไดอยางมีเหตุผลและเปยมศีลธรรมในภาวะอารมณปกตินั้น หากตองตกอยู
ในภาวะอารมณเรารอน เชน เมื่อมีอารมณทางเพศ อารมณคึกคะนอง เดือดดาล หิว ตื่นเตน

อิจฉา ฯลฯ การใชเหตุผลและระดับศีลธรรมของเราจะตกตํ่าลงอยางนาใจหายโดยที่เรา

๑๘
ไมอาจคาดการณได ซึ่งสุมเสี่ยงตอการกอเหตุราย ฝาฝนกฎหมาย และการกระทําอันประมาท
เลินเลออยางรายแรง และตัวตนดานมืดที่กลืนกินตัวตนดานสวางยามเราเรารอนดวยอารมณ
หรือตัณหานี่เอง ที่ทําใหเราทุกคนมีความเสี่ยงที่จะขาดความยับยั้งชั่งใจและฝาฝนกฎทุกขอ

ของสังคมไดทั้งสิ้น ซึ่งเมื่อเราขาดความสามารถที่จะชั่งใจคํานวณประโยชนและโทษจาก

การทําผิดไดในภาวะ “หนามืด” ไปเสียแลว ไมวากฎหมายจะกําหนดโทษไวรุนแรงสักเทาใด
ก็ยอมไมมีความหมาย แตแนนอนวาการหามาตรการยับยั้งใหคนเรา “ใจเย็น” ลงไดในภาวะ

ñø. ã¹Ë¹Ñ§Ê×Í¡Å‹ÒǶ֧¢ŒÍ¤Œ¹¾º·Õ蹋Òμ¡ã¨Ç‹Ò 㹡ÒÃμͺ¤íÒ¶ÒÁà¡ÕèÂǡѺ¤ÇÒÁªÍº·Ò§à¾È·Ñé§ËÁ´ ¼ÙŒà¢ŒÒËÇÁ
¡Ò÷´Åͧ·ÕèÁÕÈÕŸÃÃÁáÅÐàËμؼŤú¶ŒÇ¹ã¹ÀÒÇÐÍÒÃÁ³»¡μÔ àÁ×èÍÍÂÙ‹ã¹ÀÒÇÐÍÒÃÁ³àËÒÌ͹¡ÅѺ
áÊ´§¤ÇÒÁ»ÃÒö¹Ò·Õè¨Ð·íÒ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Ò§à¾ÈẺÇÔμ¶ÒÃÊÙ§¡Ç‹ÒÀÒÇл¡μÔà¡×ͺ ò à·‹Ò áÅÐÁÕá¹Ç⹌Á
¨ÐࢌÒä»à¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡Ô¨¡ÃÃÁ·Ò§à¾È·Õè¼Ô´ÈÕŸÃÃÁÊÙ§¡Ç‹ÒÀÒÇл¡μÔÁÒ¡¡Ç‹Ò ò à·‹Ò àª‹¹¡Ñ¹ áÅмٌࢌÒ
ËÇÁ¡Ò÷´Åͧμ‹Ò§»ÃÐàÁÔ¹μÑÇμ¹ÂÒÁàÁ×èÍμ¡ÍÂÙ‹ã¹ÀÒÇÐàËÒÌ͹¼Ô´ä»Í‹ҧÁÒ¡ ·Ñ駹ÕéÍ‹Ò¹ÃÒÂÅÐàÍÕ´
¢Í§¡Ò÷´Åͧ䴌㹠Dan Ariely and George Loewenstein, “The Heat of the Moment: The
Effect of Sexual Arousal on Sexual Decision Making,” Journal of Behavioral Decision Making
(2006).

๒๐๒ เลมที่ ๑ ปที่ ๖๕