Page 218 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ
P. 218

´ØÅ¾ÒË





                         การโนมนําหรือ Priming นั้นมีการอธิบายไวในหนังสือเรื่อง Nudge และแนนอน

                 ในหนังสือเรื่อง Thinking, fast and slow วา ความคิดและการตัดสินใจของเราอาจไดรับ
                 อิทธิพลจากสภาพแวดลอมรอบขางโดยที่เราอาจไมทันรูตัว โดยเฉพาะเลมหลังไดกลาวถึง
                 การทดลองอันโดงดังที่นักวิจัยขอใหผูรวมการทดลองเรียงประโยคจากกลุมคํา ๕ คํา โดย

                 ผูรวมการทดลองกลุมหนึ่งซึ่งเปนคนหนุมสาวจะไดรับชุดคําสวนใหญที่สื่อความหมายถึง

                 ความแกชรา เชน ริ้วรอย สีเทา ขี้ลืม หรือศีรษะลาน และเมื่อผูรวมการทดลองกลุมนี้
                 เดินออกจากหองไปหลังเสร็จภารกิจ ผูวิจัยติดตามสังเกตการเดินของผูรวมการทดลองแลว
                 พบวา หนุมสาวกลุมนี้ใชเวลาในการเดินชาลงมากกวาผูรวมการทดลองกลุมอื่นโดยไมรูตัว

                 อันแสดงวาเพียงแคนึกถึงกลุมคําที่เกี่ยวกับความชราก็เพียงพอแลวที่จะโนมนําใหอิริยาบทตางๆ

                                                   ๒๔
                 ของคนหนุมสาวเชื่องชาลงโดยอัตโนมัติ  และในทางกลับกัน หากขอใหผูรวมการทดลองเดิน
                 ชาๆ  สัก  ๕  นาที ก็เพียงพอแลวที่จะทําใหคนกลุมนี้นึกถึงคําที่เกี่ยวกับความแกชราไดรวดเร็ว
                     ๒๕
                 มาก นอกจากนี้ยังมีการศึกษาอีกชิ้นหนึ่งยืนยันวาเพียงแคทําหนา “ยิ้ม” แมขณะที่
                                                                     ๒๖
                 สภาพจิตใจขุนมัวก็สามารถโนมนําใหอารมณแจมใสขึ้นได ผลการศึกษาทั้งหมดนี้ลวน
                 ยืนยันวาเราอาจถูกโนมนําทางความคิดไดเพียงแคนึกถึงคําไมกี่คํา และอากัปกิริยาที่เราทํา
                 ก็ชี้นําใหเรานึกถึงถอยคําและความคิดที่เกี่ยวของกันโดยไมรูตัว


                         ในแงของการโนมนําใหเกิดความซื่อสัตย มีการทดลองเรื่อง “กลองแหงความ
                 ซื่อสัตย” (honesty box) ที่มหาวิทยาลัยแหงหนึ่งในอังกฤษ โดยในครัวสํานักงานที่พนักงาน
                 สามารถเขาไปชงชาหรือกาแฟรับประทานไดเอง แตตองชําระคาชาหรือกาแฟตามราคา

                 ที่ติดปายไวในกลองชําระเงิน อยูมาวันหนึ่งมีโปสเตอรรูปดวงตาคูที่มองตรงมายังผูชําระเงิน

                 ติดอยูเหนือปายราคา (โดยมีการสลับเอารูปดวงตาออกและแทนที่โดยรูปดอกไมบางตลอด
                 ๑๐ สัปดาหที่สังเกตการณ) ซึ่งจากการสังเกตของผูวิจัยพบวาจํานวนเงินในกลองเพิ่มสูงขึ้นมาก


                 òô. ͋ҹÃÒÂÅÐàÍÕ´¡Ò÷´Åͧ䴌㹠John A. Bargh, Mark Chen, and Lara Burrows, “Automaticity
                     of Social Behavior : Direct Effects of Trait Construct and Stereotype Activation on Action,”
                     Journal of Personality and Social Psychology 71 (1996) : 230 - 44.
                 òõ.  ¼Å¨Ò¡§Ò¹ÇԨѢͧÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂã¹àÂÍÃÁ¹Õ ͋ҹÃÒÂÅÐàÍÕ´䴌㹠Thomas Mussweiler, “Doing Is
                     for Thinking! Stereotype Activation by Stereotypic Movements,” Psychological Science 17
                     (2006) : 17 - 21.
                 òö.  ͋ҹÃÒÂÅÐàÍÕ´䴌㹠Fritz Strack, Leonard L. Martin, and Sabine Stepper, “Inhibiting and
                     Facilitating Conditions of the Human Smile: A Nonobstrusive Test of the Facial Feedback
                     Hypothesis,” Journal of Personality and Social Psychology 54 (1988) : 768 - 77.




                 มกราคม - เมษายน ๒๕๖๑                                                      ๒๐๗
   213   214   215   216   217   218   219   220   221   222   223