Page 214 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ

´ØžÒË

หนาสิ่วหนาขวานนั้นก็เปนเรื่องยาก ซึ่งนอกจากจะตองพึ่งพาการฝกฝนสติใหแพรหลาย

ในสังคมแลว ยังอาจตองพึ่งพาเทคโนโลยีดวย ศาสตราจารยอารีเอลีลองยกตัวอยางวาหาก
วัยรุนเกิดคึกคะนองขับรถเร็วขึ้นมา รถยนตในอนาคตอาจมีอุปกรณที่เปดคลาสสิกแทน
เพลงร็อกหรือเปดเครื่องทําความรอนในหนารอนเพื่อฉุดสติเราใหกลับมาก็เปนได

นอกจากคนเราจะประสบปญหา “ดานมืด” ทําใหขาดความยับยั้งชั่งใจแลว
เรายังมีปญหาขาดความมุงมั่นที่จะลด ละ เลิกอบายมุขหรือนิสัยไมดีตางๆ ที่ทําใหเรา

หลงเดินทางผิดอีกดวย ที่เปนเชนนี้ หนังสือเรื่อง Misbehaving อธิบายโดยอางประโยค

ของอารเธอร พิกู (Arthur Pigou) วาเพราะ “กลองสองทางไกลของเราชํารุด...เราจึงมอง
เห็นความสุขในอนาคตในขนาดที่เล็กลง” และอีกประโยคของอดัม สมิธ (Adam Smith)
วา “ความสุขในอีกสิบปขางหนาไมอาจเทียบไดกับความสุขในวันนี้” ซึ่งหากใชศัพทวิชาการ

ปรากฏการณนี้ก็จะมีชื่อวา “การลําเอียงหาปจจุบัน” (present-biased) โดยเราตางรูกันดี

วาการใชจายเกินตัวจนมีหนี้ทวม การใชยาเสพติด การเมาแลวขับ การเลนการพนัน ฯลฯ
เปนอุปนิสัยที่ไมดี เปนอบายมุขที่ไมเพียงแคจะทําใหชีวิตดิ่งเหว แตหลายเรื่องยังผิด
กฎหมาย กระนั้นก็ยากเหลือเกินที่จะบังคับตัวเองใหลด ละ เลิกสิ่งเหลานี้ อนาคตที่

ปลอดอบายมุขนั้นดูผาสุกดี แตก็เทียบไมไดเลยกับความสุขสบายในวันนี้ที่ยังไมตอง

เปลี่ยนอะไร แลวอยางนี้เราจะเสริมพลังแหงความมุงมั่นในการทําสิ่งที่ถูกไดอยางไร

ประเด็นเรื่องการควบคุมตนเองเพื่อตานทานความเยายวนและการผัดวันประกัน

พรุงใหไดนั้น เปนประเด็นที่เศรษฐศาสตรพฤติกรรมใหความสนใจมาก ดังจะเห็นไดวา
หนังสือสามเลมคือ Misbehaving, Nudge และ Predictably Irrational ตางอุทิศ
บทมาขยายความในเรื่องนี้ โดยเฉพาะในหนังสือเรื่อง Nudge ซึ่งเนนหนักวา ความรูเรื่อง

พฤติกรรมมนุษยเปนประโยชนอยางยิ่งในการออกแบบทางเลือก (choice architecture)

หรือก็คือการออกแบบกติกาหรือสถานการณเพื่อ “สะกิด” ใหคนเลือกทําในสิ่งที่นาจะดีกวา
สําหรับตัวเขาเอง เปนการดําเนินตามแนวคิด “พอปกครองลูกแบบเสรีนิยม” (libertarian
paternalism) ที่รัฐเห็นวาสิ่งใดดีตอประชาชน แตก็จะไมบังคับใจ โดยยังคงเสรีภาพในการ

เลือกไว เพียงแตจะใชวิธีที่นุมนวลกวาอยางการ “สะกิด” ใหคนตัดสินใจเลือกในสิ่งที่ดีกวา

สําหรับตนเอง

สําหรับปญหาวาจะ “สะกิด” ใหคนควบคุมตนเองใหไดอยางไรนั้น หนังสือ

ทั้งสามเลมตางเสนอกลยุทธที่ใหคนนอกเขามาแทรกแซง ไดแก การใหคนนอกออกกฎ

มกราคม - เมษายน ๒๕๖๑ ๒๐๓