Page 209 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ
P. 209

´ØžÒË





              ชนะนอยอยางยิ่ง เชน ในคดีความก็มีเห็นกันอยูเนืองๆ วา จําเลยบางคนที่ขอตอสูไมคอยมี

              นํ้าหนักนักแตกลับยืนกรานจะสูคดีจนถึงที่สุด ไมยอมประนีประนอมในคดีแพงหรือรับสารภาพ
              ในคดีอาญาทั้งที่อาจเปนประโยชนมากกวา พฤติกรรมเสี่ยงโชค (ที่ดูเหมือนไมคอยมีเหตุผล)
              เชนนี้เกิดขึ้นไดเพราะเหตุใด

                       ในหนังสือเรื่อง  Thinking, fast and slow  ซึ่งถือเปนคัมภีรยอมๆ ของหลัก
              จิตวิทยาการตัดสินใจ และหนังสือเรื่อง Misbehaving กลาวถึงทฤษฎีโดยศาสตราจารย

              คาฮนะมันและทเวอรสกี ที่ปจจุบันนี้ยังไดรับการอางอิงถึงในแวดวงวิชาการทั้งจิตวิทยาและ

                                                               ๑๖
              เศรษฐศาสตรอยางกวางขวางคือ ทฤษฎีความคาดหวัง  ซึ่งสามารถนําไปใชตอบคําถาม
              ขางตนไดดวยขอคนพบดังตอไปนี้
                         เมื่อสถานะ (status quo) ของเราเปลี่ยนแปลง สถานะที่ดีขึ้นกวาเดิมคือ

                        ประโยชนที่ไดรับ (gain) สวนสถานะที่แยลงกวาเดิมคือความสูญเสีย (loss)

                         ความเปลี่ยนแปลงระลอกแรกที่เราประสบนั้นกระทบตอความรูสึกเรามากกวา
                        ความเปลี่ยนแปลง (ในทํานองเดียวกัน) ระลอกถัดมา เชน หากแตเดิมเรา
                        มีเงินอยู ๑,๐๐๐ บาท การไดรับเงินอีก ๑,๐๐๐ บาท ยอมทําใหเราดีใจ และ

                        แนนอนวาถาตอมาเราไดอีก ๑,๐๐๐ บาท เราก็จะดีใจเชนกัน แตระดับความดีใจ

                        ของเราในครั้งหลังนั้นยอมไมมากเทาครั้งแรก ในทํานองเดียวกัน หากเราตอง
                        เสียเงิน ๑,๐๐๐ บาท ไป เรายอมเสียใจและจะยังคงเสียใจถาหากเราตองเสียเงิน
                        เพิ่มอีก ๑,๐๐๐ บาท แตความเสียใจในการเสียเงินครั้งหลังนั้นไมเทากับความ

                        เสียใจในครั้งแรก ปรากฏการณนี้มีชื่อเรียกในทางวิชาการวา “การถดถอยทาง

                        ความรูสึก” (diminishing sensitivity)
                         หากใหเทียบกันระหวางประโยชนที่ไดรับกับการสูญเสียในระดับที่เทากัน เชน
                        ไดเงินเพิ่ม ๑,๐๐๐ บาท กับเสียเงิน ๑,๐๐๐ บาท เราจะรูสึกรุนแรงตอการ

                        เสียเงิน ๑,๐๐๐ บาท มากกวา หรือก็คือความสูญเสียนั้นเดนชัดในความรูสึกเรา

                        มากกวา ซึ่งทําใหเราหลีกเลี่ยงการสูญเสีย (loss averse) นั่นเอง




              ñö.  Í‹Ò¹ÃÒÂÅÐàÍÕ´䴌·Õè Daniel Kahneman, and Amos Tversky. “Prospect Theory : An Analysis
                  of Decision under Risk.” Econometrica 47, no. 2 (1979) : 263 – 291 áÅÐÍ‹Ò¹Í͹䬏
                  ä´Œ·Õè www.jstor.org/stable/1914185 (Ê׺¤Œ¹Çѹ·Õè ñò ¡Ã¡®Ò¤Á òõöñ).






              ๑๙๘                                                             เลมที่ ๑ ปที่ ๖๕
   204   205   206   207   208   209   210   211   212   213   214