Page 210 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ

´ØžÒË

ดวยขอคนพบขางตน จึงนําไปสูขอสรุปหรือขอทํานายวา

(๑) เมื่อเราตองเผชิญกับความไมแนนอน ซึ่งมีความเปนไปไดทั้งสองทางที่เรา

จะไดรับประโยชนหรือที่จะตองสูญเสีย สมองที่หลีกเลี่ยงความสูญเสียของเราจะบอกให

เราเลือกทางที่ปลอดภัยไวกอน แมวาทางนั้นอาจทําใหไดรับประโยชนไมเทาทางที่เสี่ยงกวา

ลองพิจารณาวาทานจะเลือกอะไร ระหวางการไดรับเงิน ๙๐๐ บาท อยางแนนอน

หรือ เสี่ยงโชคซึ่งมีอัตราชนะรอยละ ๙๐ ที่จะไดรับเงิน ๑,๐๐๐ บาท (แตหากแพจะไมได
อะไรเลย) – ขอทํานายขางตนซึ่งสอดคลองกับการตัดสินใจของคนสวนใหญออกมาเปนวา
คนสวนใหญเลือก “ของตาย” คือการรับ ๙๐๐ บาท ดีกวาตองไปเสี่ยงดวง แตทวา

(๒) หากเราตองเลือกระหวางทางที่สูญเสียแนนอนกับทางที่ตองเสี่ยงโชค ซึ่งหาก
ชนะจะไมตองเสียอะไร แตหากแพจะตองเสียมากกวาอีกทางหนึ่งแลว เรามักจะขอลุน

ดูสักตั้ง เพราะ “การถดถอยทางความรูสึก” ทําใหเรารูสึกวาถึงเราจะแพและตองเสียเงิน

มากกวา แตหากไหนๆ จะตองเสียอยูดีแลว การตองเสียเพิ่มอีกก็คงไมรายไปกวาเดิมเทาไร

ดังนั้น หากตองเลือกระหวางตองเสียเงินแนๆ ๙๐๐ บาท กับเสี่ยงโชคซึ่งมีโอกาส

รอยละ ๙๐ ที่จะตองเสียเงิน ๑,๐๐๐ (แตก็ยังมีโอกาสอีกรอยละ ๑๐ ที่จะไมตองเสียอะไร
เลย) คนสวนใหญถึงเลือกเสี่ยงกับตัวเลือกหลังมากกวา

ขอคนพบถัดมาจากทฤษฎีความคาดหวังก็คือ คนเราชอบ “ของตาย” มากกวาการ
เสี่ยงดวง ไมวาการเสี่ยงดวงนั้นโอกาสชนะจะสูงสักเพียงใด ซึ่งแสดงใหเห็นวา ความเปนไปได
ที่สูงมากจนเฉียดใกลความแนนอนนั้นไมสําคัญในสายตาเราเทาไร ความรูสึกที่ใหคานอย

กับสภาวะที่เฉียดใกลความแนนอนนี้ (certainty effect) อาจใชอธิบายไดวาเพราะเหตุใด

ในการเจรจาตอรองหรือประนีประนอมยอมความ คูความฝายที่มีโอกาสชนะคดีสูงมากจึงได
ยอมรับขอเสนอการชําระหนี้ที่ดอยกวา (ของตาย) จากอีกฝาย แทนที่จะสูคดีตอไปและรับ
ประโยชนที่คาดวาจะไดไปเต็มๆ

ในทางกลับกัน เมื่อตองเผชิญกับความสูญเสีย สิ่งใดที่จะทําใหโอกาสในการกอบกู
ซึ่งเปนศูนยกลับมามีความเปนไปไดในทางบวกอีกครั้งหนึ่งแมจะเพียงแครอยละ ๑ หรือ

๒ สิ่งนั้นยอมจะเปนความหวัง และอยางที่เราทราบไดโดยสามัญสํานึกวา “ความหวัง” นั้น

ทรงพลังเพียงใด แมความเปนไปไดที่จะ “ไมตองสูญเสีย” ยังคงตํ่ามาก แตเราก็มักจะขอยึด

มกราคม - เมษายน ๒๕๖๑ ๑๙๙