Page 220 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ
P. 220
´ØÅ¾ÒË
จนเกิดเปนการพลิกมุมมองครั้งใหญเกี่ยวกับสมมติฐานพื้นฐานที่มีตอมนุษย และนําไปสูการ
ออกแบบกฎกติกาหรือนโยบายที่สามารถ “ชวยโลก” ไดเพียงดวยการ “สะกิด” ที่นอยนิด
ตัวอยางของการสะกิดสะเทือนโลกปรากฏอยูในหนังสือเรื่อง Nudge ที่ไดกลาย
เปนแรงบันดาลใจในการกอตั้งทีมเจาะพฤติกรรม (Behavioural Insights Team) ในรัฐบาล
อังกฤษเพื่อนําเอาความรูในเศรษฐศาสตรพฤติกรรมมาออกแบบนโยบายซึ่งจะชวยแกปญหา
ตางๆ ของประเทศ นอกจากนี้ หนังสือเลมนี้ยังใหคําอธิบายเกี่ยวกับปรากฏการณตางๆ
ทางจิตวิทยาอยางงายๆ จึงทําใหเหมาะสมสําหรับเปนเลมเปดสําหรับผูสนใจที่เริ่มยางกราย
เขามาสูศาสตรนี้ โดยการอานควบคูไปกับหนังสือเรื่อง Predictably Irrational ก็จะยิ่งเสริม
อรรถรสและความรูไดเปนอยางดี เพราะเลมหลังนี้สามารถยอยปรากฏการณทางจิตวิทยา
ใหผูอานเขาใจไดโดยงาย ทั้งยังเลาดวยนํ้าเสียงสนุกสนานผานการทดลองตางๆ ที่ใหผล
ชวนตื่นเตนประหลาดใจ โดยเฉพาะความเขาใจอันลึกซึ้งในพฤติกรรมมนุษยเมื่อตองของแวะ
กับเงินนั้นนาสนใจอยางยิ่ง
ภายหลังผูอานไดลองสํารวจพื้นที่คราวๆ ของเศรษฐศาสตรพฤติกรรมผานหนังสือ
ทั้งสองเลมดังกลาวไปแลว หากยังตองการลงลึกไปถึงตนกําเนิดของแขนงวิชานี้ ก็สามารถอาน
การผจญภัยอันสนุกสนานของผูบุกเบิกวิชา “นอกคอก” ไดในหนังสือเรื่อง Misbehaving
โดยในหนังสือเลมนี้ ผูอานจะไดเห็นวาการบุกเบิกแนวคิดใหมๆ ที่หักลางความเชื่อเกาๆ นั้น
ลําบากยากเข็ญสักเพียงไหน และจะไดเห็นวานักเศรษฐศาสตรกระแสหลักที่สมาทานความเชื่อ
วา “มนุษยมีเหตุผล” แทจริงแลวก็ไรเหตุผล (misbehave) ทั้งดวยการยึดมั่นใน “ตนทุนจม”
(sunk-cost fallacy ในที่นี้คือเวลาที่เพียรศึกษา วิจัยและพรํ่าสอนความรูเกาซึ่งอาจกลายเปน
ความเสียเปลา) และการยึดมั่นอยูแตโลกทัศนเดิมๆ ไมยอมเปลี่ยนแปลง (status quo bias)
อันเปนอุทาหรณไดดีวาบางทีผูเชี่ยวชาญก็อาจติดกับดักความเชี่ยวชาญของตนจนไมยอม
เปดรับความเปลี่ยนแปลงไดเชนกัน
และที่ขาดไมไดสําหรับผูอานที่ใครรูลึกลงไปอีกในตนกําเนิดของความบกพรองตางๆ
ในการตัดสินใจของมนุษย หนังสือเรื่อง Thinking, fast and slow เปนคัมภีรที่ไมอาจพลาด
ไดดวยประการทั้งปวง เพราะความรูในหนังสือเลมนี้ทั้งหลากหลายและลึกซึ้ง และสามารถนํา
มาใชตอยอดความเขาใจจากการอานหนังสือทั้งสามเลมขางตนไดเปนอยางดี
มกราคม - เมษายน ๒๕๖๑ ๒๐๙