Page 241 - ดุลพาห เล่ม3.indd
P. 241
ดุลพาห
ดังนี้ ผู้เขียนจึงนำาร่างพระราชบัญญัติคู่ชีวิต (ร่างที่ ๓) มาวิเคราะห์เปรียบเทียบกับ
สิทธิของคู่สมรสที่รับรองในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของประเทศไทยว่ามีมากน้อย
แตกต่างกันอย่างไร โดยจะกล่าวไปถึงหลักการในประเทศฝรั่งเศสที่ใกล้เคียงกับพระราชบัญญัติ
คู่ชีวิตด้วย คือ Pacte civil de solidartié (PACS) จากนั้นจะกล่าวถึงคดีนายอันวา อิบบราฮิม
นักการเมืองในประเทศมาเลเซียและกฎหมายเกี่ยวกับการรักร่วมเพศในประเทศสิงคโปร์เพื่อ
เปรียบเทียบต่อไป
สิทธิและหน้าที่ของคู่ชีวิตตามร่างพระราชบัญญัติคู่ชีวิต (ร่างที่ ๓) และของ
คู่สมรสตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์และกฎหมายอื่นๆ
คำาว่า “คู่ชีวิต” ปรากฏอยู่ในบทนิยาม มาตรา ๓ (๒) แห่งร่างพระราชบัญญัติคู่ชีวิต
พ.ศ.... ว่า “บุคคลสองคนซึ่งเป็นเพศเดียวกันโดยกำาเนิดและได้จดทะเบียนตามพระราชบัญญัติ
นี้” เมื่อร่างพระราชบัญญัติดังกล่าวกำาหนดว่าการจดทะเบียนคู่ชีวิตรับรองเฉพาะคู่รักที่เป็น
เพศเดียวกันเท่านั้น จึงเป็นการแบ่งแยกอย่างชัดเจนในเบื้องต้นว่าร่างกฎหมายฉบับนี้ตรา
ขึ้นเพื่อรองรับสิทธิของคู่รักเพศเดียวกัน กรณีคู่รักต่างเพศที่ประสงค์จะใช้ชีวิตร่วมกันและจด
ทะเบียนรับรองสิทธิ จะต้องจดทะเบียนสมรสตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์เท่านั้น
นอกจากนี้ยังมีข้อห้ามตามมาตรา ๘ คล้ายคลึงกับในประมวลกฎหมายแพ่งและ
พาณิชย์ มาตรา ๑๔๔๙ – ๑๔๕๒ ว่า ห้ามมิให้บุคคลต่อไปนี้จดทะเบียนคู่ชีวิต คือ บุคคล
วิกลจริต บุคคลที่ศาลสั่งให้เป็นคนไร้ความสามารถ บุคคลที่มีความเกี่ยวพันทางสายโลหิต
สืบสายโดยตรงขึ้นไปหรือลงมา มีคู่สมรสหรือมีคู่ชีวิตอยู่แล้ว และผู้ที่มีความสัมพันธ์เป็นบุตร
บุญธรรมและผู้รับบุตรบุญธรรม ซึ่งการฝ่าฝืนบทบัญญัติตามมาตรา ๗ และ ๘ ดังกล่าวจะ
ทำาให้การจดทะเบียนคู่ชีวิตเป็นโมฆะ และจะทำาให้เกิดสิทธิเรียกร้องค่าทดแทน หรือค่าเลี้ยง
ชีพแก่อีกฝ่าย (ป.พ.พ. มาตรา ๑๔๙๔ – ๑๕๐๐ และร่าง พ.ร.บ. คู่ชีวิต มาตรา ๔๕ – ๕๐)
ในส่วนของสิทธิและหน้าที่ที่ร่างพระราชบัญญัติคู่ชีวิตรับรองไว้เช่นเดียวกันกับ
คู่สมรสในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มีดังนี้ หน้าที่ในการอุปการะเลี้ยงดูซึ่งกันและกัน
(ป.พ.พ. มาตรา ๑๔๖๑ และร่าง พ.ร.บ. คู่ชีวิต มาตรา ๑๓) สิทธิในการร้องขอให้ศาลสั่ง
ให้แยกกันอยู่และให้อีกฝ่ายจ่ายค่าอุปการะเลี้ยงดู (ป.พ.พ. มาตรา ๑๔๖๒ และร่าง พ.ร.บ.
คู่ชีวิต มาตรา ๑๔) สิทธิในการร้องขอให้ศาลสั่งให้อีกฝ่ายเป็นบุคคลเสมือนไร้ความสามารถ
230 เล่มที่ ๓ ปีที่ ๖๕