Page 83 - ดุลพาห เล่ม3.indd
P. 83
ดุลพาห
เป็นสังหาริมทรัพย์ และเมื่อพิจารณาคำาว่า “สังหาริมทรัพย์” แล้วย่อมรวมถึงสิทธิที่เกี่ยวกับสิ่ง
บ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ด้วย โดยสิทธิที่เกี่ยวข้องกับสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์จะมีด้วยกัน ๒ ประการ คือ
สิทธิชุมชนและสิทธิในการใช้สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ที่จะนำามาเป็นหลักประกันได้ ทั้งนี้ สิ่งบ่งชี้
ทางภูมิศาสตร์มีลักษณะแตกต่างจากทรัพย์สินทางปัญญาอื่นๆ เนื่องจากสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์
ที่ขึ้นทะเบียนไม่ได้เป็นสิทธิของผู้หนึ่งผู้ใดเด็ดขาด แต่เป็นสิทธิของคนในชุมชนนั้นๆ โดยสิทธิ
ชุมชนเป็นการซ้อนกันของสิทธิปัจเจกกับสิทธิชุมชน โดยสิทธิชุมชนมิใช่สิทธิเด็ดขาดของบุคคล
ใดบุคคลหนึ่ง แต่เป็นของกลุ่มบุคคลที่มีวิถีชีวิตซึ่งสัมพันธ์เกี่ยวข้องกันในทางสังคม เศรษฐกิจ
วัฒนธรรม หรือสิ่งแวดล้อม โดยมีความสำานึกรับผิดชอบหรือผลประโยชน์ในการอยู่ร่วมกัน ซึ่ง
ชุมชนจะเป็นผู้ทรงสิทธิในลักษณะของนิติบุคคลในวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมดังเช่นสิ่งบ่งชี้
ทางภูมิศาสตร์อันเป็นสิทธิชุมชนที่ทุกคนในชุมชนมีส่วนร่วมกันในการจัดการ การบำารุงรักษา
และการใช้ประโยชน์อย่างเจ้าของรวมในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุล
และยั่งยืนตามมาตรา ๕, ๖, ๘ และ ๙ แห่งร่างพระราชบัญญัติสิทธิชุมชน พ.ศ. ....
สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ที่เป็นสิ่งบ่งบอกถึงคุณภาพ ชื่อเสียง และคุณลักษณะเฉพาะ
ของสินค้าตามพระราชบัญญัติคุ้มครองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๔๖ โดยมาตรา ๓ ได้ให้
คำานิยามคำาว่า “สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์” หมายความว่า ชื่อ สัญลักษณ์ หรือสิ่งอื่นใดที่ใช้เรียก
หรือใช้แทนแหล่งภูมิศาสตร์ และที่สามารถบ่งบอกว่าสินค้าที่เกิดจากแหล่งภูมิศาสตร์นั้นเป็น
สินค้าที่มีคุณภาพ ชื่อเสียง หรือคุณลักษณะเฉพาะของแหล่งภูมิศาสตร์ดังกล่าวสอดคล้องกับ
ความตกลงทริปส์ (Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property
Rights : TRIPs) ซึ่งสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ที่เป็นที่รู้จัก เช่น ผ้าไหมยกดอกลำาพูน ข้าวหอมมะลิ
ทุ่งกุลาร้องไห้ กาแฟดอยช้าง ทุเรียนนนท์ มะขามหวานเพชรบูรณ์ โดยสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์
ของประเทศไทยได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติคุ้มครองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ พ.ศ.
๒๕๔๖ การคุ้มครองเป็นไปตามทฤษฎีการปกป้องคุ้มครองผู้บริโภคและทฤษฎีการแข่งขัน
ทางการค้าที่เป็นธรรมเพื่อคุ้มครองผู้บริโภคมิให้เกิดความสับสนหลงผิดและให้ความเป็นธรรม
๑๑
แก่ผู้ประกอบธุรกิจเพื่อมิให้เกิดการแอบอ้างที่ไม่เป็นธรรม สินค้าที่ได้รับการคุ้มครองจะแบ่ง
เป็นสินค้าทั่วไปและสินค้าเฉพาะ ได้แก่ ข้าว ไหม ไวน์ และสุรา ตามมาตรา ๒๗ และมาตรา
๑๑. ศุภการณ์ สุขต่าย. (๒๕๕๘). ปัญหากฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิในเครื่องหมายการค้าและ
สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์. วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยรามคำาแหง. หน้า ๒๒.
72 เล่มที่ ๓ ปีที่ ๖๕
