Page 233 - Thesis PhD Anger by Chaichana
P. 233
๒๑๒
องค์ประกอบด้านความโกรธภายใน (Anger-In) และ ๕) องค์ประกอบด้านการควบคุมความโกรธ
(Anger Pressing) โดยแต่ละปัจจัยมีความหมาย ดังนี้
องค์ประกอบด้านการให้อภัย (Forgiveness: F) นิยามการให้อภัยในการวิจัยนี้
หมายถึง อภัยทานที่การจากการเจริญเมตตาธรรมอันมีสติและปัญญาเป็นองค์ประกอบการให้อภัย
ตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาเถรวาทเริ่มต้นที่การให้อภัยทางใจ การสละอารมณ์โกรธเป็นทาน
ไม่จองเวร ไม่โกรธพยาบาทอาฆาตต่อกัน เมื่อจิตให้อภัยได้แล้ว ระงับความโกรธได้แล้ว การกระทำ
ทางวาจาและกาย ย่อมไม่เกิดขึ้นตามมา การให้อภัยสอนให้บุคคลเป็นผู้เห็นคุณค่าในตัวเอง (ผู้วิจัย
เทียบได้กับหลักจิตวิทยาคือ Self-esteem) เมื่อเห็นคุณค่าในตน รักตนและเคารพตนเองแล้ว ย่อม
เห็นคุณคุณค่าของผู้อื่นตรงกับคำว่า “ปุคคลัญญุตา” (เป็นการรู้จักบุคคล) ว่าทุกชีวิตรักสุขไม่
ปรารถนาความทุกข์ จึงไม่ควรเบียดเบียนผู้อื่นทั้งทางกาย วาจาและใจด้วยมูลเหตุจากความโกรธของ
ตน
ุ
องค์ประกอบอปนิสัยการโกรธ (Anger Trait) หมายถึง นิสัยประจำตนที่มักเป็นคน
โกรธง่าย หรือรู้สึกโกรธทันทีเมื่อถูกปฏิเสธแผนงานโครงการหรือความคิดเห็น หรือ ประสบเหตุการณ์
ต่างๆที่ไม่ตรงกับใจตนเอง ในการวิจัยนี้ประกอบด้วย ๒ องค์ประกอบย่อยคือ ปฏิกิริยาต่อความโกรธ
(Anger Reaction: R) และ ภาวะอารมณ์โกรธ (Anger Emotion State: E) สำหรับปฏิกิริยาความ
โกรธในการวิจัยนี้หมายถึงปฏิกิริยาต่อความโกรธตามหลักจิตวิทยาโดยการพยายามรู้เท่าทันอารมณ์
โกรธที่เกิดขึ้นแล้วของตนว่าเกิดขึ้นแล้ว ฝึกยอมรับโดยไม่ปฏิเสธว่าตนกำลังโกรธ พยายามหลักเลี่ยง
จากอารมณ์โกรธเพื่อสงบสติอารมณ์ เช่น นับเลข ๑-๑๐ ในใจ หายใจเข้าออกลึกๆ หรือออกจาก
สถานที่หรือสถานการณ์นั้น เช่น ล้างหน้า ดูหนัง ฟังเพลง เดินเล่น เป็นต้น หากบูรณาการในมุม
พระพุทธศาสนา คือนำหลักปฏิบัติการเจริญสติสัมปชัญญะและโยนิโสมนสิการให้รู้เท่าทันอุปนิสัยการ
โกรธ (Anger Trait) ของตนทั้งด้านปฏิกิริยาต่อความโกรธ และ ภาวะอารมณ์โกรธ ซึ่งเป็นหลักการ
ปฏิบัติที่เรียบง่ายด้วยการกำหนดรู้ความโกรธ ยอมรับ และปล่อยวางอารมณ์โกรธให้ทัน
องค์ประกอบความโกรธภายใน (Anger In: I) สำหรับความโกรธภายใน ในการวิจัยนี้
ึ้
หมายถึง การเก็บความโกรธไว้ภายใน หลักจิตวิทยาเห็นว่าการเก็บความโกรธที่เกิดขนแล้วไว้กับตัวเอง
ไม่แสดงออก ไม่ตอบโต้มาตรงๆ เพราะเกรงว่าจะเป็นอันตรายต่อตนเอง กลัวถูกมองว่าเป็นคนไม่ดีใน
สังคม การบูรณาการทางพระพุทธศาสนาเห็นว่าการเก็บความโกรธไว้ภายในภวังคจิต(หรือจิตใต้สำนึก
ในทางจิตวิทยา) เป็นสิ่งที่ไม่ควรให้เกิดเพราะจะทำจิตความขุนมัว จิตไม่แช่มชื่นแจ่มใส เป็นจิตที่
ประกอบด้วยความโกรธที่ยังไม่ดับเป็นความโกรธแบบพยาบาทอาฆาตจองเวรที่รอวันแก้แค้น
องค์ประกอบด้านความโกรธภายนอก (Anger out: U) สำหรับความโกรธภายนอกใน
การวิจัยนี้ หมายถึง การแสดงความโกรธภายนอกตามหลักจิตวิทยาโดยการแสดงความโกรธที่เกิดขึ้น
