Page 9 - بررسی تاثیرات تداخل واژههای عربی بر یادگیری فارسیآموزان عربیزبان
P. 9
/27بررسی تأثیرات تداخل واژههای عربی بر یادگیری فارسیآموزان عربیزبان /لیلا گلپور /صص29-91 :
این امتیاز ...طوری در جامعه تأثیر نمود که زمینه برای ملی شدن صنعت نفت مهیا گردید»
) .(Anvari, 2002, p.2071در واقع کلمهای که گسترشیافته ،چیزی از معنای پیشین خود نکاسته ،بلکه
بر آن مفهومی جدیدتر افزوده است .علاوه بر مثالی که ذکر شد تعداد زیادی از واژهها هستند که توسعهی
معنایی یافتهاند .مراد از گسترش حوزهی معنایی این است که تعداد مدلولهایی که یک واژه بر آنها دلالت
دارد افزایش یافته باشد؛ به سخن دیگر ،یک واژه حوزهی معنایی خود را گسترش میدهد و کاربرد یک واژه
نسبت به گذشته وسیعتر میشود ).(Geertes, 2014, p.85
صفوی اصطلاح «تعمیم معنایی» را برای این فرایند بهکار برده است و در توضیح آن بیان میکند که معنی
واژهی بومی گسترش پیدا میکند تا بتواند معنی واژهی خارجی را نیز به دست آورد .بهعنوان مثال واژهی دفتر
تعمیم معنایی یافته تا معنی واژهی " "officeرا نیز در بگیرد ( .)Safavi, 1995, p.110جدول زیر
وامواژههایی هستند که دچار بسط و گسترش معنایی شدهاند.
جدول.1گسترش معنایی وامواژههای عربی در فارسی
معنی گسترش یافته( فارسی) معنی اصلی ( عربی) وامواژه
خجسته ،نام حیوان خجسته میمون
پوسته ،طبقهی اجتماعی پوسته قشر
ورم کردن ،گران شدن ورم کردن تورم
درخشش ،الکتریسیته درخشش برق
.3 .2. 2تخصیص معنایی
واژههایی که بخشی از مفهوم عام خود را در گذشته (زبان عربی) از دست میدهند و در زبان مقصد (فارسی)
به سطح محدودتر و خاصتری دلالت دارد ،اصطلاحاً دچار تخصیص معنایی شدهاند .برای مثال کلمهی قاری
در زبان عربی به معنای خواننده و قرائت کننده است ،در حالیکه در زبان فارسی به معنای قرائتکنندهی قرآن
به کار میرود .بخش بزرگی از واژههای عربی در زبان فارسی دچار این محدودیت شدهاند ،زیرا بسیاری از این
واژهها از طریق گفتمان دینی وارد زبان فارسی شدهاند .پس طبیعی است که اکثر ًا معنی و مفهوم دیگرشان در
حوزههای دیگر ،وارد زبان فارسی نشده باشد ) .)Ameri, 2016, p.100جدول زیر وامواژههایی را نشان
میدهد که دچار تخصیص و محدودیت معنایی شدهاند.
