Page 69 - Neşide Dergisi 6.Sayı

DOSYA

rulmasını örnek almıştır. İnsan beyninde mu- Makinenin insan zekâsını aşabilmesi aslında
azzam sayıda kimyasal sinaps bulunur. Küçük kendini de aşabilmesi demektir. Bu süreç insan
16
çocuklar 10 (10.000 trilyon) sinapsa sahip- ve makine arasında bir köprünün kendiliğin-
ken, bu rakam yaş artışıyla ters orantılı olarak den kurulmasıdır. Doğal addedilen insan zekâ-
azalmaktadır. Bu nöron ve sinapslar beyinde sı ile makinelerin yapay zekâsının yakınlaşma-
“konnektom” denilen bağlantıyı oluşturmak- sıdır. Doğal ve yapay arasındaki keskin ayrımlar
tadır. Özellikle beyinde bulunan bu sinir ağları bulanıklaşır. Bu yakınlaşma yeni tipte bir ilişki
sayesinde bir konu öğrenildikçe yeni bağlan- ağının yükselmekte olduğunu gösterir. 11
tılar oluşmakta ve kümeleşmiş olarak beyinde
Günümüzde en basit programlarda dahi ya-
yapılar meydana gelmektedir. Bu yapılar yeni
pay sinir ağlarının kullanıldığı görülmektedir.
öğrenmeler gerçekleştikçe daha çok beslen-
Örneğin bilgisayarlarda sanal karakterlerin
mekte, çok boyutlu muazzam bağlantılar ve
kendiliğinde üretildiği programlar dikkat
ilişkiler kurulmaktadır. Yapay sinir ağları bu
çekmektedir. Bu karakterler sanal zekâ prog-
yapıyı taklit etmekte olmasına rağmen henüz
ramları yoluyla üretilmektedir. Bu karakterler
bu karmaşık ve muazzam yapıyı taklit etmekte
kendiliğinden ve programsız davranışlar gös-
oldukça başarısızdır. Yapay sinir ağları beynin
termekte ve böylece sesler türetilebilmekte-
yaptığı basit işlemleri yapabilmektedir. Yapay
dir. Örneğin bilgisayar oyunlarından PES fut-
zekâ çalışmalarında insan beyninin biyolojik
bol oyununda savunma oyuncusu bir tehlikeyi
bir ağ olarak işlediği varsayılır. Sinirsel ağla-
tahmin edip top gelmeden önce bir oyuncuya
rın özelliği bilgiyi paralel işleyebilme kapasi-
faul yapabilmektedir. “Call of Duty” oyununda
tesidir. Sinirsel ağlar hücrelerin bir kısmı işler
rakipler oyuncuyu vurmak için çeşitli tuzaklar
konumda olmasa dahi belli hata payları içinde
hazırlayabilmektedir. 12
genel işlevlerini yerine getirebilir. Yapay sinir-
sel ağlar bu biyolojik ağın bazı özelliklerini Siri uygulaması; Siri Apple’ın sanal asistan uy-
taklit etmeye çalışır. Yukarıda ifade edilen gulaması olan ve IOS işletim sistemine sahip
9
yaklaşımların bir kaçı veya tümü bir arada da cihazlarında kullanılabilen bir sistemdir. Siri
yapay zekâ işlemleri için kullanılabilmektedir. günümüzde yaygın olarak kullanılan bir uygu-
lamadır. Bizim için mesaj gönderip aramalar
Zekâ üzerindeki çalışmaların “hesaplama,
yapabilir, toplantılar düzenleyebilir, alarm ku-
karar alma, hatırlama, öğrenme, yaratma,
rabilir, anımsatıcılar ayarlayabilir. Kısacası bi-
planlama” gibi uzmanlık gerektiren birçok
zim günlük hayatımızda yaptığımız tüm işleri
alanda insanın düşünme kapasitesini aşabi- 13
yapabilen akıllı bir sistemdir.
len makinelerin üretimine kadar ilerlediğini
görüyoruz. Makinelerin önemli bir özelliği öğ- Sosyal medyada kişileştirme için kullanılabilir-
rendikleri her şeyi sonraki makine nesillerine ler, müşterileri firma adına ayrıntılı bir şekilde
10
aktarabilmeleridir . İnsan ise sınırlı miktarda analiz edebilirler. Ayrıca günümüzde Face-
bilgiyi gelecek kuşaklara aktarabilmektedir. book, Amazon, Twitter, Apple, Microsoft, Go-
9 Topal, C. (2017) “Alan Turing’in Toplumbilimsel Düşünü: Toplumsal Bir Düş Olarak Yapay Zekâ” DTCF Dergisi 57.2 (2017): 1340-
1364, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2153779, S.: 1354.
10 Topal, C. (2017) “Alan Turing’in Toplumbilimsel Düşünü: Toplumsal Bir Düş Olarak Yapay Zekâ” DTCF Dergisi 57.2 (2017): 1340-
1364, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2153779, S.: 1355.
11 Topal, C. (2017) “Alan Turing’in Toplumbilimsel Düşünü: Toplumsal Bir Düş Olarak Yapay Zekâ” DTCF Dergisi 57.2 (2017): 1340-
1364, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2153779, S.: 1356.
12 Çelik, H. (2018), Dil ve Yeni Medya, İstanbul: Doğu, s.: 83.
13 Siri’ye yapay zekayı sorduğumuzda bu konuda cevap vermemiş değişik yanıtlar vermiştir: SORU.Hey Siri yapay zekâ hakkında ne
düşünüyorsun? Siri CEVAP: Senin için daha iyi bir asistan olabileceğimi düşünüyorum. SORU: Siri Yapay zekâ dedim. Siri CEVAP: YAPAY ZEKÂ
Yapay zekâ hakkında Wikipedi’de bulduğum bilgiler. SORU: Siri yapay zekaya sahip olduğunu düşünüyor musun? CEVAP: Bu soruya
bir yanıtım yok. Yardımcı olabileceğim başka bir şey var mı? SORU: Yapay zekâ insan zekâsını geçebilir mi? Siri CEVAP: Üzgünüm.
Anladığımdan emin değilim. SORU. Makineler insan beynini aşabilir mi? Siri CEVAP: Üzgünüm. Bir saniye. Bir şeyle ilgilenmeye
devam ediyorum. Bir daha deneyin.

67