Page 339 - Maket 17-11_merged

CHƯƠNG TRÌNH KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ PHỤC VỤ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI

dân nông thôn. Con đường đi tới mục tiêu đó không nhất thiết phải dựa trên kết quả hoàn
thành các tiêu chí NTM. Do đó, đối với vùng ĐBKK, cần thiết phải thay đổi “tư duy tiêu
chí” để đi vào thực chất những vấn đề trọng tâm cần ưu tiên giải quyết; thay cho những
công việc “bất khả thi” về thực hiện các tiêu chí NTM cấp xã thì cần trực tiếp tác động tới
cộng đồng dân cư ở phạm vi các thôn, bản, ấp nhằm giúp người dân được tham gia và thụ
hưởng tốt hơn những thành quả và giá trị mà NTM đem lại.
- Thứ tư, tiếp cận từ cộng đồng thôn, bản, ấp cũng là quá trình giúp tăng cường nhận
thức, thay đổi tư duy phụ thuộc vào sự hỗ trợ từ bên ngoài, thúc đẩy tinh thần hợp tác, sự
tham gia của cộng đồng dưới nhiều hình thức khác nhau và tạo động lực cho đội ngũ cán
bộ cơ sở thực hiện được các mục tiêu có tính khả thi ở thôn, bản, giảm tải áp lực “chỉ tiêu”
theo các tiêu chí NTM cấp xã, phù hợp với chủ trương của Đảng trong Chiến lược phát
triển KTXH 10 năm 2021-2030, trong đó nêu rõ: “Tiếp tục thực hiện Chương trình MTQG
xây dựng NTM theo hướng gắn với đô thị hóa, bảo đảm thực chất, đi vào chiều sâu, hiệu
quả, bền vững, lấy cư dân nông thôn làm chủ thể, đem lại sự chuyển biến tích cực rõ nét
hơn về nếp sống tới từng thôn, bản, ấp, hộ gia đình và cuộc sống trực tiếp của mỗi người
dân sinh sống ở nông thôn. Thực hiện xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu và xây
dựng NTM cấp thôn, bản”. Khác với các chương trình, dự án giảm nghèo, xây dựng NTM
ở thôn, bản, ấp khó khăn thực chất là hoạt động phát triển cộng đồng, được thực hiện trên
cơ sở phát huy tính chủ động, tự lực, sáng tạo, sự tham gia và hợp tác của người dân nhằm
khơi dậy những tiềm năng, nội lực, giá trị của cộng đồng ở vùng đặc biệt khó khăn. Đây
là sự khác biệt về nguyên tắc hỗ trợ của NTM và là nền tảng để xây dựng NTM hiệu quả,
bền vững ở vùng ĐBKK.
- Thứ năm, theo Quyết định số 263/QĐ-TTg ngày 22/02/2022 của Thủ tướng Chính
phủ về việc phê duyệt Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025, một
trong những điểm mới của chương trình trong giai đoạn tới đó là chú trọng xây dựng NTM
ở phạm vi cộng đồng thôn, bản tại các địa bàn ĐBKK, với mục tiêu “đến năm 2025 phấn
đấu có 60% số thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc (sau đây gọi chung là thôn) thuộc các
xã ĐBKK khu vực biên giới, vùng núi, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo được công
nhận đạt chuẩn NTM”. Như vậy, nếu như giai đoạn 2010-2020 xây dựng NTM chủ yếu
tập trung ở cấp xã và cấp huyện, thì giai đoạn 2021-2025 và định hướng đến năm 2030
xây dựng NTM ở cấp thôn, bản bắt đầu được quan tâm, đặc biệt ở những cộng đồng thôn,
bản thuộc vùng sâu, vùng xa, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

II. THỰC TRẠNG SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN VÙNG ĐẶC BIỆT KHÓ
KHĂN
1. Tổng quan số lượng thôn, xã, huyện thuộc vùng đặc biệt khó khăn

Vùng ĐBKK ở nước ta tập trung chủ yếu ở vùng dân tộc thiểu số và miền núi

337