Page 68 - E-Modul Pelabuhan Udara (Aktualisasi-Dinda Sekar Selni Prawardani, S.T.,M.T)

4.5. Daerah Kawasan Keselamatan Operasional Penerbangan (KKOP).

Kawasan Keselamatan Operasional Penerbangan (KKOP) menurut Peraturan Menteri
perhubungan No. KM 44 Tahun 2005, tentang “Pemberlakuan Standar Nasional Indonesia
(SNI) 03-7112-2005 mengenai Kawasan Keselamatan Operasional Penerbangan Sebagai
Standar Wajib, mendefinisikan KKOP merupakan wilayah daratan dan/atau perairan dan ruang
udara di sekitar bandar udara yang dipergunakan untuk kegiatam operasi penerbangan dalam
rangka menjamin keselamatan penerbangan.
Selain peraturan tersebut, KKOP merupakan pengembangan dari isi dokumen ICAO
(International Civil Aviation Organization) dan juga dokumen Annex 14/2018, daerah KKOP
terdiri atas 9 batas kawasan, yang dimana 9 kawasan tersebut merupakan daerah permukaan
yang masing-masing memiliki batas ruang, guna mengatur ruang udaea di sekitar bandar
udara yang bebas dari segala hambatan (Obstacle) sehingga kegiatan operasional
penerbangan dapat dilakukan denga naman, dan mencegah bandar udara tidak berfungsi
akibat perkembangan hambatan vertikal di sekitar bandar udara.
Daerah batas permukaan tersebut digunakan untuk:
1. Rujukan setiap permukaan imajiner yang bersama-sama menentukan batas bawah
ruang udara (airspace) bandar udara.
2. Rujukan pada permukaan imajiner kompleks yang terbentuk dengan
mengkombinasikan seluruh permukaan individual.
Menurut Dephub KP 326/2019 dan ICAO Annex 14/2018, Daerah batas permukaan terdiri atas 9
kawasan, yaitu:
1. Kawasan permukaan Horizontal Dalam (inner horizontal surface);
2. Kawasan permukaan transisi (transitional surface);
3. Kawasan permukaan kerucut (conical surface);
4. Kawasan permukaan horisontal luar (outer horizontal surface);
5. Kawasan permukaan pendekatan (approach surface);
6. Kawasan permukaan
pendekatan dalam (inner
approach surface);
7. Kawasan permukaan
transisional dalam
(innertransitional surface);
8. Kawasan permukaan
pendaratan (balked landing
surface); dan
9. Kawasan permukaan
pendakian Lepas Landas
(take-off climb surface).

Gambar disamping
mengilustrasikan Kawasan-
kawasan yang dibuat sehingga
membentuk elips: Gambar 4.8. Bentuk Keseluruhan KKOP

Halaman64