Page 112 - thphanvantriq1_1105581_1ho-chi-minh-bien-nien-tie
P. 112
112
Bài viết của Nguyễn Ái Quốc, ký tên N., nhan đề Các vị thống trị của chúng
ta, đăng trên báo Le Paria, số 14.
Nhân vụ Mácxian Méclanh (Martial Merlin), nguyên Toàn quyền Tây Phi thuộc Pháp
sắp được cử sang làm Toàn quyền Đông Dương để “cai trị đất nước mà Ngài không
biết gì về nó cả”, tác giả bài báo đã vạch trần tâm địa của “các vị thống trị của chúng
ta”, nhất là tâm địa của Anbe Xarô trong việc bổ nhiệm viên “tân thái thú” này.
- Báo Le Paria, số 14, tháng 5-1923.
- Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, t.1,
tr.181 - 183.
Tháng 6, ngày 6
Nguyễn Ái Quốc gửi thư cho cô Buđông (Boudon). Bức thư bỏ ở thùng thư số 3
phố Mácsê đê Patơriácsơ, đã bị mật thám sao chép lại, nội dung như sau:
"Đồng chí thân mến,
Tôi đã đợi đến 16 giờ. Tôi buộc phải đi đến 19 giờ. Mong đồng chí hẹn cho biết
ngày đồng chí quay lại đây. Muộn nhất là thứ bảy.
Mong đồng chí thứ lỗi. Gửi đồng chí lời chào trân trọng.
Nguyễn Ái Quốc".
- Báo cáo của mật thám Đêdirê. Bản chụp lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
Tháng 6, khoảng ngày 8
Nguyễn Ái Quốc báo cho một vài người bạn rằng anh sẽ cùng một số hội viên Câu lạc
bộ Phôbua đi du lịch chừng tám ngày ở vùng Xavoa (Savoie) phía nam nước Pháp.
Anh còn nói chuyện với bà gác cổng nhà số 6 phố Vila đê Gôbơlanh rằng anh muốn
đi Thụy Sĩ, nhưng không muốn hạ mình đi xin hộ chiếu và nếu có xin thì chắc cũng
sẽ bị nhà đương cục từ chối.
- Báo cáo của mật thám Đêdirê. Bản chụp lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
Tháng 6, sau ngày 11
Nguyễn Ái Quốc nhận được thư của cô Buđông, đề ngày 11-6-1923, gửi từ địa chỉ
số 29 phố Đuy Tămplơ (Du Temple) báo tin đã nhận được thư của anh, đề nghị anh
giữ lại những bức ảnh đã in. Cuối thư, cô viết:
7)
“Nếu ông thấy cần thiết tặng ảnh cho tôi thì ngày mai mời ông đến tiệm ăn” .
- Báo cáo của mật thám Đêdirê. Bản chụp lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
Tháng 6, trước ngày 13
Nguyễn Ái Quốc viết thư từ biệt gửi các bạn cùng hoạt động trước khi bí mật rời
Pari.
Sau những dòng mở đầu:
“Các bạn thân mến,
