Page 72 - demo

72 | THÍCH NGUYÊN HỒNG

phần ấy phải được kết hợp và phân phối hợp lý. Cuối cùng
phần chuyên môn phải được coi là thượng tầng kiến thiết và

phần tổng hợp phổ thông hóa phải đóng vai trò như hạ tầng cơ
sở của tri thức vậy.

c) Tinh thần hợp tác và trách nhiệm

Phong kiến, thực dân và chiến tranh đã cướp mất của chúng
ta nhiều di sản tinh thần quí giá. Trong khi ước mơ một mẫu

người cho xã hội mới, nhà giáo dục trước hơn ai hết phải tự

mình thể hiện tinh thần hợp tác và trách nhiệm. Nhà giáo dục
Liên-xô Ma-ca-răng-cốp đã biểu dương cái giá trị hợp tác bằng

lời lẽ khá nặng nề như sau:

“Thà có năm nhà giáo dục ngu ngốc mà biết thống nhất ý chí

và hợp tác hành động còn hơn có mười nhà mô phạm tài ba mà

mạnh ai nấy làm tùy hứng”. (Il vaut mieux avoir cinq éducateurs
médiocres mais unis en une bonne collectivité soutenue par la même
idée et travaillant ensemble que dix bons pédagogues qui travaillent

29
chacun à sa manière selon sa propre inspiration).

Tục ngữ ta có câu: “Một cây làm chẳng nên non; ba cây dụm
lại thành hòn núi cao”. Câu nói thật dễ dàng ở đầu môi nhưng

ít khi được ý thức trên công việc làm. Tinh thần hợp tác và
trách nhiệm là yếu tố quyết định sự thành công và an toàn cho

29 Makarenkov, Cahiers de Pédagogie moderne 43.