Page 138 - Neşide Dergisi 5.Sayı E-Book

21 Kasım 1992’de düzenlemiş olduğu Birinci Ku- na dönüşü için uluslararası girişimlerine devam
rultay’da ismini Uluslararası Vatan Cemiyeti ola- etmiştir. 35
rak değiştirmiştir. Derneğin başkanlığına Yusuf
Ahıska Türklerinin Gürcistan’a dönüşleri: Gür-
Serveroğlu seçilmiştir. Sonraki süreçte uluslarara-
cistan’ın hazırlayacağı kanun ve programlarla
sı platformlarda çalışmalara başlayan Uluslararası
Avrupa Konseyi ile Türkiye’nin gözlemciliği altın-
Vatan Cemiyeti, Romanya’da 1996’da yapılan 41.
da gerçekleşmelidir. Ahıska Türkleri, Ahıska ve
Avrupa Milliyetleri Federal Birliği (İng. Federal
çevresindeki 209 köyden alınıp sürülmüşlerdir.
Union of European Nationalities-FUEN) Kong-
Şimdi yapılması gereken, bu halkın gasp edilen
resi’nin üyesi olmuştur. Bu atılımlarla beraber,
hukukunun iade edilmesi ve Ahıska Bölgesi’ne
Uluslararası Vatan Cemiyeti Ahıska Türklerinden dönmesidir. Diğer taraftan, Gürcistan 29 Nisan
önemli bir destek görmüştür. 34
1999’da Avrupa Konseyi’ne üye olmuş ve Avrupa
1996’da düzenlenen ve Bağımsız Devletler Konseyi’ne giriş için Ahıska Türklerinin Gürcistan
Topluluğu (BDT) konferansı olarak bilinen Avru- toplumuyla entegrasyonu ve anavatanlarına dön-
pa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Birleşmiş melerine izin veren hukuki bir çerçeveyi kabul
Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) edeceğini ve Ahıska Türklerine Gürcistan vatan-
ve Uluslararası Göç Örgütü (UGÖ) tarafından dü- daşlığını elde etme hakkı tanıyacağını Avrupa
zenlenen ‘Bağımsız Devletler Topluluğu ve Ala- Konseyi’ne beyan etmiştir (Kütükçü, 2005). Bu
kalı Komşu Devletlerdeki Mülteciler, Yerinden çerçevede, Avrupa Konseyi dönüş sürecinin 2011
Edilmiş Kişiler, Diğer Gönülsüz Yerinden Edilme yılına kadar tamamlanmasını istemiştir. Gürcistan
Şekilleri ve Geri Dönenlerin Problemleri Hususun- Parlamentosu 22 Haziran 2007’de Ahıska Türkle-
daki Bölgesel Konferans’ta, Bağımsız Devletler rinin Ahıska’ya dönmesine yönelik yaptığı görüş-
Topluluğunda istekleri dışında yerinden edilen mesinde: 134 lehte 14 aleyhte oyla Ahıska Türk-
insanların, mültecilerin ve geri dönenlerin prob- lerinin öz vatanı olan Ahıska’ya (Güney Gürcistan)
lemleri ele alınmıştır. Böylece Ahıska Türklerinin dönemeyecekleri kararını almıştır. Şimdiye kadar
uğradıkları sürgün ve anavatanlarına yeniden önemli bir çalışma yapmayan Gürcistan önümüz-
yerleştirilmesi uluslararası platformda resmî ola- deki dört yıl içinde bu sürecin tamamlanmasının
rak tanınmış ve tartışılır olmuştur. 7-10 Eylül 1998 imkânsız olduğunu öne sürerek zaman uzatmak,
tarihleri arasında Lahey’de, AGİT Ulusal Azınlıklar zaman uzadıkça da Ahıska’ya döneceklerin sayı-
Yüksek Komiserliği tarafından düzenlenen, Rusya sını azaltmak istemektedir. Sorunun çözümünü
Federasyonu, Azerbaycan ve Gürcistan hükümet engelleyen başlıca faktörler: 36
temsilcileri ile Uluslararası Vatan Cemiyeti’nin 1. Sorunun çözümünü engelleyen faktörlerden
temsilcilerinin katılımıyla, Ahıska Türkleri ile ala- en önemlisi Ermenistan faktörüdür. Ermenis-
kalı konularda müzakereler gerçekleştirilmiştir. tan’dan gelen diplomatik baskı ve Ermeni di-
Bu müzakerelerin en önemli sonucu ise Ahıska asporasının Ahıska Türklerinin gelişiyle bölge-
Türkleri için uluslararası platformlarda ‘Mesketya de sosyal huzursuzlukların baş göstereceğini
Türkleri’ kavramının kullanılmasının kabul gör- ve etnik çatışmaların çıkacağını iddia etmesi
mesidir. Bu isimlendirmenin kabulünün ‘Mesket- sorunun çözümünü engelleyen en önemli et-
ya’ tanımı ile Gürcistan’ı, ‘Türk’ tanımı ile de hem kendir.
Türkiye’yi hem de Ahıska Türklerini dışlamayan
2. Ahıska Türklerinin geri dönememelerinin di-
bir terim olduğunu söylemek mümkündür. Ayrı-
ğer önemli bir faktörü ise Türk ve Müslüman
ca, bu müzakereler Ahıska Türklerinin durumuna
olmalarıdır. Gürcistan Ahıska Türklerinin geri
uluslararası toplumun dikkatinin çekilmesini sağ-
dönüşlerini, ancak onların Gürcü dilini kabul
lamıştır. AGİT Ulusal Azınlıklar Yüksek Komiserliği
etmeleri ve Gürcü soyadlarını almaları halinde
Lahey toplantısının ardından 15-17 Mart 1999
mümkün olacağını belirtmektedir.
tarihleri arasında Viyana’da yapılan toplantılar-
da, Ahıska Türklerinin Gürcistan’a dönüşleri ve Ahıska Bölgesi’nin geçmişte ve günümüzde
yerleştikleri yerlerde statülerinin düzeltilmesi için Gürcistan’ın siyasi sınırları içinde olması ne-
yapılması gerekenlerin tartışılması sağlanmıştır. deniyle sorun öncelikle Gürcistan’la ilgilidir.
Ancak, Kosova krizinin çıkmasıyla, müzakereler- Rusya Federasyonu da Sovyetlerin her alanda
de hedeflenen amaçların gerçekleştirilmesine varisliğini kabul etmiştir. Bu nedenle de soru-
yönelik ilgi azalmıştır. Buna rağmen, Uluslararası nun çözümünde Rusya Federasyonu da aynı
Vatan Cemiyeti, Ahıska Türklerinin anavatanları- derecede sorumludur. Kısacası, farklı ülkeler-

34 Serhat Keskin, Özge Anaç, s. 283.
35 Serhat Keskin, Özge Anaç, s. 284.
36 Rehman Serferov, Ayhan Akış, s. 406.

136