Page 8 - อิทธิพลทางเศรษฐกิจของอเมริกาต่อไทย
P. 8
4
8
เนื่องจากอังกฤษต้องการที่จะเข้ามาควบคุมไทยในบานะประเทศผู้แพ้สงคราม และในขณะนั้นสหรัฐอเมริกาก ็
ได้เข้ามาให้ความช่วยเหลือกับไทยทั้งด้านการทหารและด้านเศรษฐกิจ ส่งผลให้กองทัพและเศรษฐกิจของไทยมี
ความเข้มแข็งขึ้นเป็นอย่างมากโดยความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐอเมริกาต่อไทยจะเน้นไปในทางเศรษฐกิจเป็น
ส่วนใหญ่เพื่อจะได้ถ่วงดุลอำนาจของสหรัฐอเมริกัน นโยบายทางความสัมพันธ์ร่วมกัน คือ
1. ผลประโยชน์ร่วมกัน
2. ความสมดุลหรือดุลยภาพแห่งความสัมพันธ์
3. นโยบายสายกกลาง คือ สร้างดุลยภาพแห่งนโยบายและการรักษาระยะห่างอย่างเท่าเทียม
ระหว่างความสัมพันธ์ ไทย-สหรัฐฯ และไทย-จีน
4. ความสัมพันธ์ไทย-สหรัฐฯ ในยุควิกฤติเศรษฐกิจ
ยุคต่อมาคือ ยุควิกฤติเศรษฐกิจหรือเรียกว่าวิกฤติต้มยำกุ้ง ประเทศไทย พ.ศ. 2540 ที่เกิดขึ้นกับ
ประเทศไทย ในยุครัฐบาล พล.อ.ชวลิต ยงใจยุทธ วิกฤตดังกล่าวเริ่มขึ้นในประเทศไทย เมื่อค่าเงินบาทลดลง
อย่างมากอันเกิดจากการตัดสินใจของรัฐบาลไทย ที่ลอยตัวค่าเงินบาท ตัดการอิงเงินสกุลดอลลาร์สหรัฐ
หลังจากความพยายามทั้งหมดที่จะสนับสนุนค่าเงินบาทเมื่อเผชิญกับการแผ่ขยายแบบเกินเลยทางการเงิน
(financial overextension) อย่างรุนแรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งส่วนขับเคลื่อนอสังหาริมทรัพย์ ในเวลานั้น
ประเทศไทยมีภาระหนี้สาธารณะ และเมื่อวิกฤตดังกล่าวขยายออกนอกประเทศ ค่าเงินของประเทศส่วนใหญ่
ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และญี่ปุ่นก็ได้ทรุดตัวลงเช่นกัน ตลาดหลักทรัพย์ปรับตัวลดลงและรวมไปถึงราคา
สินทรัพย์อื่น ๆ และทำให้หนี้เอกชนเพิ่มสูงขึ้นโดยสาเหตุของวิกฤตเศรษฐกิจครั้งนี้ เข้าใจกันว่าเกิดจากการ
ดำเนินนโยบายผิดพลาดที่สำคัญ 2 ประการ ของธนาคารแห่งประเทศไทย ได้แก ่
1) การใช้เงินกองทุนฟื้นฟูและพัฒนาระบบสถาบันการเงินไปช่วยเหลือสถาบันการเงินจนเกิด
ความเสียหายเกินที่จะเยียวยา และจำต้องปิดบริษัทไฟแนนซ์ 56 แห่ง
2) การสูญเสียเงินสำรองระหว่างประเทศในการปกป้องการโจมตีค่าเงินบาท จนนำไปสู่วิกฤต
เงินทุนสำรอง ทำให้เงินบาทขาดเสถียรภาพนับตั้งแต่การตัดสินใจเปลี่ยนระบบอัตราแลกเปลี่ยนจากระบบ
ตะกร้าเงินมาเป็นระบบลอยตัว
ผลกระทบของวิกฤตเศรษฐกิจต่อคนและสังคมได้เป็นไปอย่างกว้างขวาง โดยก่อให้เกิดปัญหา
คุณภาพของชีวิตของคนไทยมากยิ่งขึ้น ภาวะวิกฤตเศรษฐกิจมีผลต่อการซ้ำเติมปัญหาความยากจนและความ
เหลื่อมล้ำในการกระจายรายได้
เมื่อเกิดวิกฤติเศรษฐกิจขึ้นไทยจึงจำเป็นต้องไปปรับความสัมพันธ์กับสหรัฐฯใหม่อีกครั้ง ทำให้
สหรัฐฯ กลับมามีความสำคัญต่อไทยอีกครั้ง เพราะว่าไทยพึ่งใครไม่ได้อีกแล้ว ไทยหวังที่จะพึ่งญี่ปุ่น แต่ญี่ปุ่นก็
ย่ำแย่ ไทยเคยพึ่งพาจีนด้านความมั่นคง แต่ทางด้านเศรษฐกิจจีนช่วยอะไรไทยไม่ได้ เพราะฉะนั้น ไทยจึงไม่มี
ทางเลือก ต้องหันกลับไปหาสหรัฐฯ
ความสัมพันธ์ไทย-สหรัฐฯเริ่มเปลี่ยนใหม่ จุดเปลี่ยนที่สำคัญคือ การที่นายกรัฐมนตรีชวน หลีกภัย
ื่
เดินทางไปเยือนสหรัฐฯ ในเดือนมีนาคม 1998 การเดินทางครั้งนี้เป็นไปเพอวัตถุประสงค์ใด ที่ชัดเจนคือ ไทย