Page 9 - อิทธิพลทางเศรษฐกิจของอเมริกาต่อไทย
P. 9
5
9
ต้องกลับไปหาสหรัฐฯ โดยการเข้าร่วม IMF รัฐบาลไทยจะต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขของ IMF ซึ่งปรากฏอยู่ใน
จดหมายแสดงเจตจำนง (Letter of Intent) โดยเงื่อนไขที่สำคัญคือ ไทยต้องเปิดเสรีในทุก ๆ ด้าน ทั้งเปิดเสรี
ทางด้านการค้าและการลงทุน เปิดเสรีทางด้านการประกอบอาชีพของชาวต่างชาติ ยกเลิกกฎระเบียบต่าง ๆ
ตลอดจนยอมรับนโยบายแปรรูปรัฐวิสาหกิจให้เป็นเอกชน ทั้งหมดนี้ถูกตราเป็นนโยบายโดยผ่านออกเป็น
กฎหมาย 40 ฉบับ ซึ่งไทยได้ความช่วยเหลือทางด้านเศรษฐกิจประมาณ 2 พันล้านเหรียญจากสหรัฐฯ สหรัฐฯ
เป็นผู้ให้กู้รายใหญ่ใน IMF ไทยรู้ดีว่า สหรัฐฯเป็นกุญแจสำคัญที่จะช่วยกอบกู้เศรษฐกิจของไทย
อย่างไรก็ตาม การที่ไทยกลับไปหาสหรัฐฯ ได้ความช่วยเหลือจากสหรัฐฯ ไทยจะต้องสูญเสียอะไรไป
บ้าง สิ่งที่สหรัฐฯจะได้จากไทยคงจะมีหลายด้าน
ประเด็นแรกคือ ความสัมพันธ์ไทย-สหรัฐฯ กลับไปสู่ความสัมพันธ์ดั้งเดิมที่เรียกว่า “traditional
patronage” คือ ความสัมพันธ์แบบดั้งเดิมที่สหรัฐเป็นผู้ให้ ไทยเป็นผู้ขอในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ไทยกล้าชน
สหรัฐและเรียกร้องความสัมพันธ์ที่เท่าเทียมกับสหรัฐ กับยุโรปและญี่ปุ่นด้วย เป็นหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจ
(economic partnership) มีความเท่าเทียมกัน ไทยไม่ต้องการความช่วยเหลือแล้ว ไทยขอเป็นหุ้นส่วนทาง
เศรษฐกิจ หุ้นส่วนทางด้านการค้า การลงทุน แต่คำนี้หายไปจากคำศัพท์ (vocabulary) ของนโยบาย
ี
ต่างประเทศไทยไปแล้ว เพราะฉะนั้น ในความสัมพันธ์ลักษณะนี้ ทำให้สหรัฐกลับมามีบทบาทในภูมิภาคอกครั้ง
สหรัฐรู้สึกว่าบทบาทของตนลดลง ในขณะที่ญี่ปุ่นมีบทบาทมากขึ้นในภูมิภาคนี้ นี่จึงเป็นโอกาสที่จะให้สหรัฐ
กลับเข้ามามีบทบาทอีกครั้ง
อีกประการ ผลจากที่ไทยต้องไป “ง้อ” สหรัฐฯ คือ ในอดีตที่บริษัทธุรกิจของสหรัฐฯอยากจะเข้ามา
ทำธุรกิจในไทย แต่มีการกีดกัน โดยเฉพาะการเข้ามาทำธุรกิจในภาคบริการ เช่น การธนาคาร การเงิน การ
โทรคมนาคม มีการปิดตลาด ไม่เปิดเสรีให้ต่างชาติเข้ามาเปิดสาขาธนาคารโดยเสรีได้ เพราะฉะนั้น สหรัฐฯ จึง
มีปัญหา แต่หลังวิกฤติทุกอย่างก็ราบรื่นสำหรับสหรัฐฯ
ผลอีกประการหนึ่ง ในการที่กลับไปปรับความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ คือ บทบาทของไทยในเวทีต่าง ๆ
เช่น สหประชาชาติ APEC WTO ไทยต้องสนับสนุนท่าทีของสหรัฐฯ มากขึ้น จากในอดีตที่ผ่านมา ท่าทีของไทย
ไปชนกับสหรัฐฯ ในหลาย ๆ เรื่อง ท่าทีของไทยก็อ่อนลงไป
5. แนวนโยบายของไทยต่อสหรัฐฯ
้
ไทยต้องการแสวงหาช่องทางใหม่ ๆ ในการส่งเสริม ผลักดันการส่งออกกบคู่คาหลักและตลาดสำคัญ
ั
ในภูมิภาค เสริมสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันการค้าให้แก่ภาคเอกชนไทย โดยเน้นเรื่องคุณภาพและ
มาตรฐาน รวมทั้งภาพลักษณ์ การเข้าถึงแหล่งกระจายสินค้าและการพัฒนาด้านโลจิสติกส์
ไทยยังคงต้องการสร้างความมั่นใจให้กับนักลงทุน โดยเฉพาะในเรื่องเสถียรภาพทางการเมืองและ
เศรษฐกิจ รวมทั้งพัฒนาระบบโครงสร้างพื้นฐานและสาธารณูปโภค เพื่อเพิ่มความน่าสนใจและศักยภาพในการ
เป็นศูนย์กลางทางการค้า การลงทุน การคมนาคมในภูมิภาค
