Page 165 - 60 nam chu nghia & noi niem
P. 165
60 NĂM, CHỮ NGHĨA VÀ NỖI NIỀM LÊ TRÚC KHANH
đến Cà Mau.
Nếu lúc đầu chỉ giới hạn trong việc sáng tác gởi đăng trên các tuần
san, tạp chí, nhật báo, đặc san... Về Nguồn mở ra việc ấn hành các thi
tuyển định kỳ có chủ đề cụ thể. Cơ sở Xuất bản Về Nguồn tiếp nối ra
đời, giới thiệu tác phẩm của bạn bè khắp nơi, không phân biệt bút nhóm,
giao lưu với các nhóm bạn trên toàn miền Nam lúc bấy giờ. Năm 1968,
Chương trình thi văn Về Nguồn phát sóng mỗi tuần vào tối chủ nhật
trên đài phát thanh Cần Thơ, thời gian là ba mươi phút. Đây là nơi gắn
kết những tâm hồn yêu văn nghệ, là tiếng nói của những người trẻ thiết
tha với tự tình dân tộc. Dù gặp vô số khó khăn về kinh phí, về kịch bản,
giọng ngâm, nhóm chủ trương vẫn gắng hết sức duy trì liên tục, không
nghỉ buổi nào cho đến tháng 4 năm 1975 mới hoàn toàn chấm dứt.
Năm 1970, Về Nguồn tiếp tục ra mắt nguyệt san Khơi Dòng số đầu
tiên, với sự đóng góp bài vở của các bằng hữu khắp nơi, trong đó có sự
góp mặt của nhà thơ Kiên Giang và nhà văn Sơn Nam. Đây cũng là lần
tập họp lớn lao nhất, bởi trong ngày ra mắt nguyệt san Khơi Dòng, có
nhiều nhà văn, nhà thơ khắp mọi miền về Cần Thơ tham dự như Sơn
Nam, Kiên Giang và ban thi văn Mây Tần của Đài Phát thanh Sài Gòn,
các nhà văn quân đội, các thi văn đoàn bạn... Nhưng rồi tình hình chiến
sự ngày càng ác liệt, nhân sự giảm dần vì môt số thành viên trong nhóm
theo lệnh gọi nhập ngũ, cộng với nguồn kinh phí hạn chế, nguyệt san
Khơi Dòng chỉ được 3 số rồi phải đình bản từ năm 1972. Để gây một sinh
khí mới cho các hoạt động văn nghệ, để bạn bè có chỗ dừng chân, hàn
huyên, quán Cà phê Về Nguồn ra đời vào mùa Xuân 1974. Quán nằm
trên đường Tạ Thu Thâu (nay là đường Mậu Thân), thành phố Cần Thơ.
Được sự động viên và hỗ trợ tích cực của anh em văn nghệ, đặc biệt là
anh Ngô Nguyên Nghiễm (tạp chí Khai Phá), anh Nguyễn Cát Đông (Tạp
chí Tiếng Động) ở Sài Gòn, quán Về Nguồn đã tổ chức đêm họp mặt với
một chương trình văn nghệ kết hợp giới thiệu các tác phẩm thơ văn, âm
nhạc, hội họa, điêu khắc, nhiếp ảnh, nghệ thuật thêu tay, nghệ thuật hoa
vải... của các tác giả sáng tác, các họa sĩ, nghệ nhân... nổi tiếng thời bấy
giờ. Đêm sinh hoạt nghệ thuật diễn ra từ 19 giờ ngày 19 tháng Giêng
năm 1974 tại quán Cà phê Về Nguồn, số 93 đường Tạ Thu Thâu (nay là
đường Mậu Thân).
Bao nhiêu hoạt động của Về Nguồn đã bị phủ mờ bởi lớp bụi thời gian.
Chiến cuộc Mậu Thân, rồi những thay đổi từ sau 1975, đã làm chúng tôi
“rã đàn tan nghé”. Trong những năm chiến tranh ác liệt, đã có nhiều
168