Page 39 - LSDB huyen Xuan Truong

việc “Môn đăng hộ đối”, “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” và việc thách
cưới, tổ chức linh đình... Ngày nay, nghi lễ cưới xin thường được thực
hiện theo quy định nếp sống mới.

Việc tang lễ cơ bản được thực hiện theo sách “Thọ Mai gia lễ”
(cuốn sách hướng dẫn về các công việc tang lễ thời phong kiến).
Tuy nhiên, việc vận dụng lại tùy điều kiện kinh tế, nhận thức,
tâm linh của gia chủ để làm to hay nhỏ, đơn giản hay đầy đủ, linh
đình. Nhìn chung là theo các bước cơ bản như: báo tang, khâm
liệm, nhập quan, phát tang, phúng viếng, cúng cơm, mai táng,
cúng 49 ngày, 100 ngày, cải táng, giỗ hằng năm. Gia đình nghèo
khó có thể bỏ qua một số công đoạn, gia đình giàu có thể làm đầy
đủ hoặc thêm một vài thủ tục nào đó. Người theo đạo Phật, đạo
Công giáo có thể có một số thủ tục quy định riêng về tang lễ. Tang
lễ ngày nay thực hiện theo quy định nếp sống mới, nhiều đám
tang thực hiện hỏa táng.

Sự gắn bó hiệp lực của con người để chống lại thiên tai, giặc dữ
không những tạo nên những bản hùng ca trong lao động, chiến
đấu mà còn tạo dựng được nét đẹp truyền thống “Trong họ, ngoài
làng”. Trong cuộc sống xã hội, người dân Xuân Trường tuân theo
các quy tắc chung (phép vua) và riêng (lệ làng). Các yếu tố tích cực
của lệ làng khi được mọi người đồng tình thực hiện thì trở thành
hương ước của mỗi làng thôn. Các hương ước quy định mọi người
sống trong cộng đồng làng xã luôn làm điều thiện, tránh điều
ác, sống hòa hợp và hữu ích. Những hương ước làng xã ra đời đã
mang đậm tính đoàn kết, nhân văn. Hành Thiện, Xuân Hy, Trà
Lũ, Thượng Phúc, Ngọc Tỉnh... là những làng điển hình trong
việc xây dựng và thực hiện hương ước thời phong kiến. Nhiều
làng như Hành Thiện, Trà Lũ... đã được triều đình (Tự Đức) ban
tặng là “Mỹ tục khả phong” (có phong tục, lối sống tốt đẹp).

Đời sống tâm linh của người dân Xuân Trường mang đậm dấu
ấn, phong tục tập quán của người dân nông nghiệp vùng đồng
bằng châu thổ sông Hồng. Tín ngưỡng đầu tiên và quan trọng
nhất là việc tôn thờ trời đất và thờ cúng tổ tiên. Từ thờ cúng cha
mẹ, ông bà, tổ tiên, phát triển ra thờ các anh hùng dân tộc, người
có công với quê hương, đất nước. Trong gia đình, việc thờ cúng
có bàn thờ, trong cộng đồng thì xây đền, miếu, phủ, đình, chùa.

38