Page 101 - Publicationa15

หน้าที่พลเมืองกับการปกครองในระบอบประชาธิปไตย 93

ที่มีและแสดงออกในโพลิส (polis) โดยเฉพาะอย่างยิ่งสิ่งที่แสดงออกในชีวิต

ประจ�าวันของพลเมือง ดังนั้น ความเป็นพลเมืองเอเธนส์จึงด�ารงอยู่ในลักษณะ
ของการแสดงออกหรือการกระท�าเป็นส�าคัญก่อนที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเป็นกรอบ
ของกฎหมาย
สังคมสมัยใหม่มักมีความเข้าใจว่า “การเมือง” เกี่ยวข้องเฉพาะกับ

กระบวนการใช้อ�านาจตัดสินใจทางการเมือง (political decision-making)
และมองว่า “การบริหาร” เป็นเรื่องการบังคับใช้กฎหมายเพื่อบริหารกิจการ
สาธารณะ (administration of law) ซึ่งแบ่งแยกออกจากการเมือง อย่างไรก็ดี
ส�าหรับชาวเอเธนส์ที่ต้องด�ารงอยู่ในนครรัฐเอเธนส์นั้น จะต้องมีส่วนร่วมใช้

อ�านาจทางการเมืองแบบประชาธิปไตยตัวอย่างเช่น การคัดเลือกคนไปท�า
หน้าที่ในกิจการสาธารณะ เช่น การเก็บภาษี การด�ารต�าแหน่งเจ้าหน้าที่ของ
บ้านเมือง การท�าหน้าที่พิพากษาคดีความในศาล ดังนั้น ส�าหรับชาวเอเธนส์แล้ว
ทุกกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับนครรัฐจึงล้วนเป็นเรื่องทางการเมือง ที่ชาวเอเธนส์

มีพันธะ หรือศีลธรรมของการไปมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันในฐานะ “พลเมือง”
ของนครรัฐด้วยกันทั้งสิ้น 2
การจัดจ�าแนกกลุ่มประชากรของนครเอเธนส์ ประกอบด้วย กลุ่มพลเมือง
3
คนต่างด้าว และทาส โดยกลุ่มคนพลเมืองเพศชายเท่านั้นที่มีสิทธิและหน้าที่

ทางการเมือง อันเป็นเงื่อนไขที่มีส่วนช่วยให้การปกครองตนเองโดยตรงใน
นครเอเธนส์เป็นไปได้ พลเมืองผู้มีสิทธิและหน้าที่ทางการเมืองซึ่งก็คือ
4
ชายชาวเอเธนส์อายุ 18 ปีขึ้นไป ถือก�าเนิดจากบิดามารดาที่เป็นชาวเอเธนส์

2 Morgens Herman Hansen, The Athenian Democracy in the Age of Demosthenes: Structure,
Principles and Ideology, p. 71.
3 การจัดจ�าแนกกลุ่มประชากรออกดังกล่าว เป็นเพียงการจัดกลุ่มบนฐานของการจัดระเบียบทางการ
ปกครอง (order) มากกว่าจะเป็นการจัดกลุ่มคนบนฐานของ “ชนชั้นทางสังคม” (classes) P.J. Rhodes,
The Greek City State: A Source Book, pp. 102-103
4 ประชากรในนครเอเธนส์ทั้งหมด ประกอบไปด้วย กลุ่มชายชาวเอเธนส์ที่มีสถานะเป็นพลเมือง (full
citizen) ซึ่งมีจ�านวนประมาณ 30,000 คน ประชากรผู้หญิงและเด็ก รวมถึงคนต่างด้าว (metic) และทาส
(slaves) โปรดดู Morgens Herman Hansen, The Athenian Democracy in the Age of
Demosthenes: Structure, Principles and Ideology, pp.58, 69

_17-0315(091-106)6.indd 93 4/27/60 BE 11:53 AM