Page 102 - Publicationa15

94 พลต�ำรวจเอก นิสสัย บุญศิริ

ตามกฎหมาย (A son born of a lawful marriage) ซึ่งมีสถานภาพเป็น

พลเมืองนั้นมีสัดส่วนเพียงส่วนหนึ่งของจ�านวนประชากรทั้งหมดในเอเธนส์
พลเมือง (citizen) ในสังคมกรีกเป็นบุคคลที่มีสิทธิและหน้าที่พิเศษเหนือ
คนกลุ่มอื่นๆ กล่าวคือพลเมืองเอเธนส์มีสิทธิและหน้าที่ตามกฎหมายในการ
ผูกขาดการถือครองที่ดิน มีสิทธิ และหน้าที่การใช้อ�านาจทางการเมืองการ

ปกครอง และสิทธิและหน้าที่พิเศษอื่น ๆ เช่น การได้รับเงินอุดหนุนค่าครองชีพ
ยามเจ็บป่วยหรือพิการ เป็นต้น ในขณะที่กลุ่มคนต่างด้าว เป็นกลุ่มคนที่มีสิทธิ
และหน้าที่ต�่ากว่าพลเมืองมีเพียงเสรีภาพในการอยู่อาศัย ประกอบอาชีพต่างๆ
เช่น การท�าการค้า ช่างฝีมือ หรืองานบริการต่างๆ ในนครรัฐ และได้รับสิทธิทาง

กฎหมายในฐานะเสรีชนและมีพันธะหน้าที่ต่อนครรัฐบางประการ เช่น การ
เสียภาษีในฐานะคนต่างด้าว การเสียภาษีอื่นๆ รวมทั้งการต้องเข้าร่วมเกณฑ์
ทหารด้วย ขณะที่กลุ่มทาส (slaves) เป็นกลุ่มที่ไม่มีสิทธิอื่นใดนอกจากสิทธิ
5
ในการพ้นโทษการประหารชีวิตหากได้รับการนิรโทษกรรม

ส�าหรับชาวเอเธนส์นั้น แม้ว่ามีการจ�ากัดสิทธิและหน้าที่ทางการเมือง
ไว้เฉพาะพลเมืองชายจะท�าให้การปกครองประชาธิปไตยของเอเธนส์มีลักษณะ
เป็น “ประชาธิปไตยแบบจ�ากัด” (Exclusive democracy) นั่นอาจเป็นไปได้ว่า
การจ�ากัดสิทธิและหน้าที่ของการมีส่วนร่วมทางการเมืองไว้เฉพาะบุคคลที่มี

สถานะเป็นพลเมืองเพื่อการก�าหนดทิศทางและตัดสินนโยบายการบริหาร
บ้านเมืองซึ่งเกี่ยวข้องกับวิถีความเป็นอยู่ มีส่วนได้ส่วนเสียกับกิจการสาธารณะ
ของนครรัฐอย่างถาวร เพราะตลอดช่วงชีวิตที่ด�ารงอยู่ในนครรัฐของพวกเขา
ต้องขึ้นกับการบริหารกิจการสาธารณะทุกด้านของนครรัฐอย่างหลีกเลี่ยง

ไม่ได้ แตกต่างไปจากประชากรที่เป็นกลุ่มคนต่างด้าวที่อาศัยอยู่ในนครรัฐเพียง
ชั่วคราว อย่างไรก็ดี หากพิจารณาในมิติทางเศรษฐกิจแล้ว พลเมืองเอเธนส์และ
คนต่างด้าวต่างก็มีสิทธิในทางเศรษฐกิจ (economic rights) ทุกคนมีสิทธิและ
โอกาสในการลงทุนท�าการค้าและได้รับค่าแรงในระดับที่ไม่แตกต่างกัน ยกเว้น

ทาสที่ไม่มีสิทธิแม้แต่สิทธิในทางเศรษฐกิจ ขณะเดียวกัน หากพิจารณาพื้นที่
6
5 P. J. Rhodes, The Greek City State: A Source Book, p.106
6 Walter R. Agard, What Democracy Meant to the Greeks, p. 76.

_17-0315(091-106)6.indd 94 4/27/60 BE 11:53 AM